Airdrop Nedir?
RehberAirdrop nedir? Kriptoda airdrop ne demektir? Ne işe yarar? Airdrop türleri nelerdir? Riskleri var mı? Detaylar rehberde!
Airdrop Nedir?
Airdrop, kripto para dünyası ile ilgilenen birçok kişinin mutlaka işittiği bir kavramdır. Peki, airdrop nedir? Kısacası dijital cüzdan adreslerine coin veya token göndermeyi içeren bir pazarlama stratejisidir. Küçük miktarlarda yeni kripto para birimi, blockchain topluluğunun aktif üyelerinin cüzdanlarına ücretsiz olarak ya da para birimini piyasaya süren şirketin paylaştığı bir gönderiyi retweet etmek gibi basit bir hizmet karşılığında gönderiliyor. Bu etkinlik sayesinde katılımcıların ve şirketlerin kazanç elde ettikleri görülüyor.
Airdrop Amacı Nedir?
Etkinliğin temel amacı, yeni bir coin veya tokenın bilinirliğini ve dolaşımını teşvik etmektir. Söz konusu pazarlama stratejisi, blockchain tabanlı startuplar tarafından gerçekleştirilen bir promosyon faaliyeti olarak karşımıza çıkıyor. Amacı, kripto para projesinin bilinirliğini artırmak ve herhangi bir kripto para borsası tarafından ICO (İlk Dijital Para Arzı) olarak listelendiğinde daha fazla sayıda insanın ticaret yapmasına imkân tanımaktır. Çok sayıda kripto para borsası, kullanıcı tabanını genişletmek amacıyla bu etkinliği düzenliyor.
Airdrop Coin Nasıl Alınır?
Airdroplar genel olarak şirketin web sitesinde, sosyal medya platformlarında ve kripto para forumlarında tanıtılıyor. Coinler veya tokenlar, blockchain ağına ya da mevcut cüzdanlarda tutulan kripto paralara dayalı olarak sadece belirli adreslere gönderiliyor.
Bir alıcının, ücretsiz hediyeye hak kazanmak için minimum seviyede kripto para tutması gerekli olabilir. Öte yandan, herhangi bir sosyal medya forumunda para birimi hakkında paylaşım yapmak, blockchain projesinin bir üyesi ile etkileşimde bulunmak ya da bir blog yazısı yazmak gibi görevleri yerine getirmeleri önem arz edebilir.
Airdrop Türleri
Standart
Bir airdrop almakla ilgilenen katılımcılar, bunun için ilgilerini basit bir şekilde ifade ederler. Katılımcının geçerli bir cüzdan adresi sağlaması gereklidir. Bazı etkinlikler, bunun ötesinde herhangi bir ek bilgi gerektirmez. Burada genel olarak dağıtılacak belirli bir miktarda token bulunur. Her bir katılımcının alabileceği kripto para sayısı sınırlıdır. Bu yüzden bazıları zamana duyarlıdır.
Bu tarz etkinlikler basitlikleri nedeniyle popülerdir. Fakat tek bir kullanıcının airdrop miktarını hızlı bir şekilde boşaltmak için çok sayıda cüzdan oluşturmasının önünde bir engel yoktur. Bu sebeple bunları elde etmek daha zor olabilir.
Ödüllü
Kullanıcıların belirli görevleri yerine getirmesi halinde ortaya çıkar. Söz konusu görevler genel olarak sosyal medya platformlarında paylaşımda bulunarak ve şirketi etiketleyerek ya da projeye ilişkin yeni bir paylaşımı retweetleyerek onun hakkında farkındalık yaratmayı gerektirir. Öte yandan, başka kullanıcıları üye yapan, projenin haber bültenine kayıt yaptıran ya da şirketin Discord kanalına dâhil olan şahıslar için “üye önerme primi” veya “aracılık ücretleri” olabilir.
Görevleri yerine getiren kullanıcılar, genel olarak ne kadar büyük ödüllü airdrop aldıklarına bağlı olarak çeşitli puanlar alırlar. Kullanıcıların aynı zamanda buna hak kazanmadan önce belirli miktarda puan kazanmaları gerekli olabilir. Mesela bir kullanıcı, yukarıda söz edilen öğelerin her biri 100 puan değerinde olduğu için 300 puan kazanmasının ardından bir airdrop için uygun hale gelebilir.
Holder
Mevcut tokenları kimin elinde tuttuğuna ve söz konusu kişinin kaç tokena sahip olduğuna bağlı olarak otomatik bir şekilde gerçekleşir. Cüzdanlar ve blockchain bilgileri halka açık dağıtık hesap defterinin bir parçası olduğu için bütün blockchain kullanıcıları, cüzdanlar ve kripto para dağıtımı hususunda kayda değer bir şekilde şeffaflığa sahip olur.
Bu türün dezavantajı, kripto para tutan kişilerin airdrop istememesidir. Öte yandan, burada yalnızca en büyük, en çok yatırım yapılan kişiler fayda elde eder. Bazılarında üyeler belirli miktarda kripto para tutmaları halinde airdrop alabilirler. Aksi takdirde ödül miktarını eşit olarak oranlayabilirler.
Özel
Etkinlik için belirli kişiler ayrı ayrı seçildiğinde gerçekleşir. Burada katılımcılar sahip oldukları kripto para miktarına bağlı olarak değil; projede harcanan vakit, token olmayan faaliyetlere harcanan para ya da bir forumdaki gönderi sayısı gibi faktörlere göre seçiliyor. Projeye en yakın olanlara ödül vermenin daha merkezi bir yoludur. Hiç kripto paraya sahip olmayanlara bile airdrop verilebilir.
Çekiliş
Yukarıda bahsedilen bazı türler, çekiliş airdropu ile bir araya getirilebilir. Genellikle herhangi bir proje vermek istediği airdrop sayısını duyurur. Böylece kişileri çekiliş bileti kazanmaları konusunda teşvik eder. Söz konusu bilet; kripto para tutarak, puan kazanarak ya da basit bir şekilde ilgi göstererek kazanılabilir.
Bununla ilgilenen kişi sayısı, genel olarak şirketin sunmak istediği airdrop sayısını geçer. Bu yüzden bir çekiliş düzenlenir ve sınırlı sayıda cüzdan rastgele bir şekilde seçilir.
Airdrop Nasıl Yapılır?
Süreç, proje ya da şirketin bir airdrop ihtiyacına karar vermesiyle başlar. Bu; piyasa stratejilerine ve ağdaki bir hard fork’a yanıt olarak ya da mevcut yatırımcıları teşvik etmek üzere olabilir. İlk olarak airdropun nasıl kolay hale getirileceği ve kimin uygun olduğu seçilir.
Genel etkinlikler için bir sonraki adım destek kampanyasını başlatmaktır. Söz konusu adım, ilgili taraflar için bilgi toplamayı içerir. Bu, genel olarak yalnızca cüzdan adresleriyle sınırlı olur ancak şirketler kişi listelerini büyütmek üzere e-posta adreslerini de toplayabilir.
Diğer türler ise kimin belirli kriterlere sahip olduğunu tanımlayan bir anlık görüntüye dayanabilir. Mesela proje, 31 Aralık gece yarısı itibarıyla minimum 1,000 token tutan bütün adresleri tespit etmek üzere anlık görüntü gerçekleştirebilir. Anlık görüntünün ardından gerçekleşen bir işlem, sonuçları hiçbir şekilde etkilemez. Bu yüzden anlık görünler alındığı zaman genel olarak coin ya da token fiyatlarında volatilite yaşanır.
Alıcı listesinin seçilmesinin ardından etkinlik, akıllı sözleşmelerin kullanımı ile daha kolay bir hale getirilir. Şirket, bunun için Hazine cüzdanını kullanmayı tercih edebilir ve sürecin adil olduğunu göstermek adına genellikle işlem blokunu yayınlar. İşlem, şirketin cüzdanından çıkan ve alıcılara dağıtılan airdropu gösterir.
Alıcılar çoğu durumda coinleri veya tokenları direkt olarak alır. Bazı alıcıların, bakiyeleri uygun bir şekilde görüntüleyebilmek için coini ya da tokenı adresiyle birlikte cüzdanlarına eklemeleri gerekli olabilir.
Airdrop Ne İşe Yarar?
Kripto para girişimleri arasında büyük bir rekabet olduğu biliniyor. Bu nedenle airdrop, kalabalığın arasından sıyrılma girişimi olarak nitelendirilebilir. Kendisini buna adayan işletmelerden bazıları, kullanıcılara yönelik uyarılar yayınlarken startuplara yönelik çeşitli hizmetleri de listeler.
MIT’de danışman olarak görev yürüten Michael J. Casey, herhangi bir kripto para biriminin başarılı olabilmesi için bu tür pazarlamanın gerekli olduğunu vurgulamıştır. Para biriminin yaygın olarak kullanılmadığı sürece “hiçbir şey ifade etmediğini” belirten Casey, “İnsanlar yaygın kullanımı desteklemek için maliyet getiren bir çaba içerisinde olmadıkça buna ulaşılamaz.” demiştir.
Bazı airdroplar, belirli blockchain ağlarının sadık kullanıcılarını ödüllendirme gibi bir avantaja da sahiptir. Bütün cüzdanlara ya da mevcut kripto para sahiplerine airdropların gönderilmesiyle tokenlar geniş çapta dağıtılır. Bunun açık piyasada doğal bir şekilde gerçekleşmesi mümkün değildir.
Söz konusu pazarlama stratejisinin dezavantajları da var. Ağ güvenliği ile ilgili önemli endişelerin var olduğu biliniyor. Mesela bazı airdroplar, kullanıcıların cüzdanlarını şüpheli web sitelerine bağlamaları gerektiğini ileri sürebilir. Web3 ile bağlantı kurulduğu zaman hırsız tarafından kullanıcının anahtarlarına ya da şifresine erişim sağlanabilir.
Öte yandan, meşru olmayan projeler ortaya çıkabilir. Ücretsiz para almak birçok kişiye cazip gelebilir ancak bazı projeler ilgili tarafları daha fazla kripto para satın alarak hisselerini artırmaya teşvik ediyor. Bu durumda uzun vadeli hedef, bir dolandırıcılık yöntemi olan “rug pull” olabilir. Böylece büyük miktarda kripto para piyasaya tek seferde boşaltılırken fiyat düşürülür ve önceki airdroplar değersiz hale getirilir.
Airdroplar, bazı kişiler tarafından düşük kaliteye sahip projeler olarak nitelendirilebilir. Bunlar, madencileri ya da ağın diğer katkıda bulunanlarını ödüllendirmeye odaklanmayı seçebilir.
Öte yandan, airdroplar likiditeden yoksun olabilir. Bu nedenle açık borsada alınıp satılamaması durumunda tümüyle değersiz olabilir. Airdrop edilen tokenları açık bir şekilde alıp satabilme kabiliyeti olmaksızın katılımcılara dağıtılan ücretsiz hediyeler de değersiz olabilir.
