Anti Money Laundering (AML) Nedir?
RehberAnti Money Laundering (AML) nedir? Kara para aklamayı önleme Nedir? Kara para aklama türleri nelerdir? Önlemler neler?
Anti money laundering nedir? Nerelerde kullanılır? AML regulations nedir? Bu 4 merak edilen konuya bakmadan önce ilk olarak kara para aklamanın tam olarak ne olduğuna bakmamız gerekiyor. Kara para aklama büyük bir finansal suçtur, yasa dışı olarak paranın finansal sisteme geçirilmesidir. Birden fazla kara para aklama yöntemi vardır ve bu yöntemler gelişen teknoloji ile evrimleşmektedir. Örneğin kripto ile kara para aklama yeni bir yöntemdir. IMF’ye göre aklanan miktar dünyanın GSYH’sının %2 ila %5’ini oluşturmaktadır. Bundan dolayı hem yerel hem de kürsel olarak yetkililer finansal suçlar ve bunlar neden olduğu hasara karşı AML regülasyonları uygulamaktadır.
Anti Money Laundering (AML) Nedir?
Anti money laundering nedir? İngilizce kısalatması AML olan bu terimin Türkçesi Kara Para Aklamanın Önlenmesi şeklindedir. AML politikalar, yasalar ve regülasyonlar ile finansal suçları önlemek için vardır. Hem yerel hükumetler hem de küresel organizasyonlar AML poliçeleri uygulamaktadır. Şirketler bu kurallara uymak zorundadır. Şirketlerin bu kurallara uyumlukluk oranı karışık olduğundan finansal kurumlar AML uyumluluk bölümlerine sahiptir. Anti money laundering aynı zamanda terörizmin finanse edilmesi ile mücadele (CFT) ile yakından ilişkilendirilir. Şirketler aynı zamanda CFT kurallarına da uymalıdır. Bu iki suç ile savaşmanın yanı sıra şirketler AML taktiklerini aşağıdaki alanlarlarda da kullanır:
- Yasalara uyumluluk şirketlerin müşterini ve müşterilerinin ticari işlemlerini izlemesine ve şüpheli işlemler raporlamasına yarar.
- Marka itibarını ve hissedarları koruma.
- Uyumsuzluk ve kayıtsızlık olduğunda sivil ve para cezası ile sonuçlanabilecek muvafakat emirlerinden kaçınma.
- Sermaye, çalışan cezaları ve bilişim teknolojileri giderlerin azaltılması.
Anti Money Laundering (AML) Zararları Nelerdir?
Yasa dışı para aklama hem insanlara hem de şirketlere ekstra maliyetler getirir ve ayrıca toplum açısından yıkıcı sonuçları doğurabilir. Aklanan miktar kötü amaçlı dışı işlerde kullanılabilir. Bu tarz bir aktivite kötü niyetlere sahip kişileri yaptığı işleri devam ettirmesine teşvik eder, bunun nedeni kötü niyetli kişilerin herhangi bir kriminal aktivite ya da herhangi bir iz olmadan kârları kendilerine almasından kaynaklanmaktadır. Sonuç olarak bu kârlar vatandaşların gelir vergisi gibi vergilerinden çıkar. Ayrıca bu tarz aktiviteler finansal sistemdeki dolandırıcılıkları artırır ve bir ülkenin refahını bozar. Bu noktadan sonra ülke hükumeti kolluk kuvvetlerine çok daha fazla sermaye harcamak zorunda kalır.
Türkiye’de AML ve CFT kanunlarını 1997 yılında kurulan MASAK düzenlemektedir. Türkiye'de kara para aklamanın cezası 2 ila 5 yıl hapistir. Kara para örgütlü olarak aklanır ise bu ceza 6 yıldan 14 yıla kadar çıkmaktadır. Dünya genelinde ise bu görevi Financial Action Task Force (FATF) üstlenmektedir.
Kripto’da AML Nedir?
Küresel olarak AML kurallarını belirleyen FATF 2014 yılında kripto AML rehberi yayınlamaya başlamıştır. Bundan sonra politika yapıcılar kendi yetki alanlarında hızlı bir şekilde bu kuralları uygulamaya başlamıştır. Bunlar arasında FinCEN, Avrupa Birliği ve diğerleri yer almaktadır. Bu kurumlar tarafından uygulanan kurallar daha sonra sanal varlık servis sunucularına (VASPs) uygulanmaya başlamıştır. Bunlar kripto birimi borsaları, stablecoin ihraççıları, bazı DeFi protokolleri ve NFT pazar yerleridir. Bu tarz işletmeler Müşterini Tanı (KYC) gibi güvenlik önlemleri, uyum görevlileri ve sürekli olarak şüpheli işlemleri takip ederek kara para aklamanın önüne geçmeye çalışmaktadır. Kripto alanında hizmet veren bir taraf şüpheli bir işlemi tespit ederse bu işlemin bilgilerini AML düzenleyicilerine aktarır, daha sonra düzenleyiciler blockchain analiz araçları kullanarak fonları takip eder ve gerçek dünyadaki kötü emellere sahip olan kişilerin izlerini bulmaya çalışır.
Kripto AML Önlemleri Neden Önemlidir?
Dijital varlıklar anonim, heryerden kolaylıkla alınabilir ve gönderilebilir olduklarından dolayı suçlular tarafından sıklıkla tercih edilmektedir. Sadece 2020’de kripto borsalarında aklanan miktar 2.3 milyar dolara çıkmıştır. Yinede bu miktar geleneksel finansal sistemdeki aklanan miktarın yanına bile yaklaşamamaktadır. Sadece 2020'de, küresel bankalar AML ihlalleri nedeniyle 10.4 milyar dolar cezaya çarptırılmıştır. Ayrıca ABD'de her yıl yaklaşık 300 milyar dolar aklanmaktadır. Bunlardan dolayı hem kripto sektöründe hem de geleneksel finansta etkili bir şekilde uygulanan AML önlemlerinin iki sonucu vardır. İlk olarak bunlar kara para aklamaya daha az kârlı ve daha riskli hale getirir. İkinci olarak düzenleyicilerin takip etmesi için yeni yollar yaratır.
