Dogecoin (DOGE) Nedir? Ünlü Meme Coin Hakkında Her Şey
RehberDogecoin nedir? DOGE nedir? Kripto para biriminin geliştiricileri, çalışma sistemi ve özellikleri ile ilgili tüm bilgiler burada...
DOGE Coin Nedir?
Dogecoin nedir? sorusuna verilebilecek en basit yanıt şöyledir: Dogecoin, küresel olarak güvenli bir şekilde değer transfer etmek amacıyla kullanılabilen birinci nesil bir kripto para birimi olarak karşımıza çıkıyor.
Hepimizin çok iyi bildiği gibi Dogecoin, popüler internet meme’lerinden biri olan Shiba Inu'nun özelliklerini taşıyor. Bu karakteri kullanma kararı, geliştiricinin söz konusu projeyi endişesiz tutma arzusuyla verilmiştir. Bitcoin (BTC) ve Litecoin (LTC) gibi bu coin de temel olarak eşler arası işlemlerin sansüre dayanıklı bir şekilde gerçekleşmesine imkân tanımayı hedefliyor.
2022 yılının sonlarına doğru Dogecoin'in büyük fiyat artışları yaşadığını ve bundan dolayı medyada dikkate değer bir şekilde yer aldığını biliyoruz. Bu, blockchain ağının ilk defa ilgi odağı haline gelişi değil. Yazımızın ilerleyen bölümlerinde önceki süreçten de ayrıntılı bir şekilde bahsedeceğiz.
Bütün birinci nesil kripto para birimleri gibi Dogecoin de işlevsellik bakımından temel olmuştur. Şu anda piyasada yaygın olan staking, akıllı sözleşmeler ya da diğer tüm bu özellikler o dönemlerde yoktu. Haliyle ilk coinler, güvenli bir ağ oluşturmaya odaklanmıştır. Bununla ilgili olarak Dogecoin büyük ölçüde başarılı olmuş fakat yargılamalardan ve sıkıntılardan payını almıştır.
Geliştiricilerin "Dogecoin'in ifade etmesini bekledikleri ruh", dijital para birimini gerçekten eşsiz kılan şey olmuştur. Bitcoin gibi kitleleri baskıdan kurtarmak amacıyla hayata geçirilmeyen Dogecoin, diğer yandan Litecoin gibi Bitcoin'e piyasada uygun bir alternatif sağlamak amacıyla da kullanıma sunulmamıştır. Dogecoin, kripto para topluluğuna eğlence ve neşe yaymak için geliştirilmiştir.
Dogecoin'in birçok faydasının olduğu bilinen bir gerçek. Uluslararası ölçekte herkese güvenli ve hızlı bir şekilde değer göndermek amacıyla tıpkı Bitcoin gibi Dogecoin'i de kullanabilirsiniz. Son birkaç yıldır Dogecoin ağının arttığı ve şu anda her zamankinden daha fazla satıcının bu eşsiz coini kabul ettiği görülüyor.
Bunun dışında Dogecoin, dünyanın ilk kripto para birimi olan Bitcoin ile çok sayıda teknik özelliği paylaşıyor. Sonuç olarak ağ güvenli hale geliyor ve gerçek zamanlı konsensüs sağlıyor. Bitcoin'de olduğu gibi bilgisayar korsanlarının blockchainin durumunu değiştirmek için ağın hash gücünün yüzde 51'ini kontrol etmeleri gerekiyor. Dogecoin'in mevcut hash oranı göz önünde bulundurulduğu zaman blok zinciri durumunu değiştirmek pek de mümkün görünmüyor.
DOGE Coin Kime Aittir?
Kripto para birimi Dogecoin, 2013 yılında Billy Markus ve Jackson Palmer tarafından geliştirilmiştir. Billy Markus ve Jackson Palmer, bir sonraki Bitcoin olmaya çalışan altcoinlerdeki patlama ile dalga geçerken Dogecoin'i şaka olarak geliştirmişlerdir.
Markus, o dönemde nanoteknolojiden anaçatı bilgisayarlara kadar birbirinden farklı alanlarda hem danışmanlık hem de barındırma hizmetleri veren IBM (Internatinal Business Machines Corporation) şirketinde yazılım mühendisi olarak çalışıyordu.
Palmer ise fotoğraf, grafik, animasyon, illüstrasyon, multimedya/video, baskı ve hareketli resimler dâhil olmak üzere farklı içeriklerin yaratılması ve yayınlanması ile ilgili yazılım konusunda uzmanlaşan Adobe şirketinde yazılım mühendisi olarak görev yürütüyordu.
DOGE Coin Nasıl Çalışır?
Dogecoin nedir? ve DOGE nedir? sorularına yanıt ararken dijital para biriminin çalışma sisteminden de bahsetmemiz gerekiyor. Dogecoin kodlamasının büyük bir bölümünün, Bitcoin'in doğrudan bir kopyası olduğunu ifade edebiliriz.
Kripto para birimi Dogecoin'in kurucularından biri olan Billy Markus, Dogecoin'i oluşturmanın yalnızca 3 saat sürdüğünü dile getirmiştir. Markus, Bitcoin kodunda gezinmek ve Bitcoin'in bütün örneklerini Dogecoin ile değiştirmek amacıyla kontrol F işlevini nasıl kullandığını genel anlamıyla açıklamıştır.
Markus, konsepti ilerletmek amacıyla madencilik terimini "digging" olarak değiştirmek gibi bazı düzenlemeler yapmıştır. Markus, özellikle bir dakikalık bir blok süresini kararlaştırmıştır. Herhangi bir blockchain ağının blok süresini, işlem zincirine yeni bir işlem blokunun hangi sıklıkta ilave edildiğine dair bir referans olarak kabul ediyoruz.
Konsensüs
Kripto para birimi Dogecoin, ağı güvence altına almak amacıyla proof of work (PoW) yani iş kanıtı denilen bir konsensüs algoritması kullanıyor. Fakat bu iş kanıtı sistemi, Bitcoin'in kullandığı SHA-256 versiyonu ile aynı değildir. Ağ, bunun yerine iş kanıtı mekanizmasında bir scrypt teknolojisine dayanıyor.
Söz konusu karar, çok güçlü Bitcoin madencilik teçhizatlarının kullanımının önüne geçmek amacıyla alınmıştır. Sadece özel FPGA ve ASIC cihazlarını kullanarak Dogecoin madenciliği yapabilirsiniz. Ethereum'un Merge güncellemesi ile birlikte proof of stake (PoS) yani hisse kanıtı adı verilen konsensüs algoritmasına geçiş yapması üzerine Dogecoin, piyasa değeri bakımından Bitcoin'den sonra ikinci en büyük iş kanıtı blok zinciri haline gelmiştir.
Toplam Coinler
Kripto para birimi Dogecoin'in üst limiti (hard cap) bulunmuyor. Proje, ilk olarak dolaşımdaki 100 milyar coin ile yolculuğuna başlamıştır. Bir dakikalık blok sürelerinden dolayı 2015 yılına kadar bu coinlerin tümü çıkarılmıştır. Geliştiriciler, bunun üzerine 5 milyar coin daha piyasaya sürmeye karar vermişlerdir. Dogecoin'in şu anda her yıl yayınlanması planlanan 5 milyar coini bulunuyor.
Digging
Dogecoin ekosisteminde "digger" denilen madenciler bulunuyor. Bu ağ düğümleri, yeni işlemleri doğruluyor ve blokları ekliyor. İşlemler doğrulandıktan sonra blok bilgileri, Dogecoin blok zinciri ile paylaşılıyor. Diğer düğümler, blokun içerdiği bilgileri kontrol ediyor.
Mesela birinin size 50 DOGE değerinde para göndermek istediğini düşünelim. Blok zinciri üzerindeki düğümler, işlemi doğrulamak amacıyla matematik problemini çözmek için yarışıyorlar. Bir düğüm ya da madencilik havuzu tarafından işlemin doğrulanmasının ardından diğer düğümler de işlemin geçerliliğini kontrol ediyor.
Düğümlerin yüzde 50'sinden fazlasının işlemin geçerli olduğunu kabul etmesi durumunda işlemdeki alacaklı taraf 50 DOGE alıyor. Sürecin tümü merkeziyetsiz oluyor. İşlemi tamamlamak için ek ücret talep eden üçüncü taraflar bulunmuyor.
Dogecoin madenciliğinin, Bitcoin'e kıyasla daha az rekabetçi olduğunun altını çizebiliriz. Bu coinin arkasında bulunan geliştiriciler hiçbir zaman pre-mining yapmamıştır. Popüler bir kavram olan pre-mining, ağın halka arz edilmesinden önce geliştiriciler tarafından rezervlerin oluşturulmasına olanak sağlıyor.
DOGE Coin Özellikleri Nelerdir?
DOGE, 6 Aralık 2013 tarihinde kullanıma sunulmuştur. Proje, başlangıçta sadece belirli bir Reddit topluluğunun dikkatini çekmiştir. Bu kişiler, birbirlerine Dogecoin cinsinden bahşiş göndermişlerdir. Kripto para biriminin kullanıma sunulduğu gün projenin internet sitesini bir milyondan fazla kişi ziyaret etmiştir.
19 Aralık 2013 tarihinde büyük bir kırılma anı yaşayan DOGE'nin değeri 3 günden daha kısa bir süre içerisinde yaklaşık yüzde 300 artmıştır. Kripto para birimi Dogecoin, böylece piyasa genelinde yatırım yapan kişilerin ilgisini ilk defa gerçekten harekete geçirmiştir. Fakat ralli kısa sürmüş ve 3 gün içerisinde kripto para biriminin değeri yüzde 80 geri çekilmiştir.
Şirketin yerel cüzdanı olan Dogewallet, birkaç gün sonra hacke maruz kalmıştır. Saldırgan, milyonlarca DOGE ile kaçmıştır. Daha sonra gerçekleştirilen bir araştırma, coinleri statik bir adrese göndermek amacıyla cüzdanın gönderme ve alma sayfasının saldırgan tarafından değiştirilebildiğini göstermiştir.
Bu durum birçok projenin sonunu getirebilirdi. Yani DOGE, kendisinin birçok kripto paradan farklı olduğunu kanıtlamak için bir fırsat elde etmiştir. Topluluk ve geliştiriciler, çalınan paraları iade etmek amacıyla hızlı bir şekilde SaveDogemas denilen bağış kampanyasını başlatmışlardır. Bu bağış kampanyası sayesinde bütün kayıplar tazmin edilmiştir.
Topluluk, 2014 yılının başlarında Jamaika kızak takımı için 25,000 dolar toplayan bir bağış toplama etkinliğine sponsor olmuştur. Topluluk, ilerleyen süreçte Kenya'da temiz su elde etmeye yoğunlaşmıştır. Dogecoin, başka bir başarılı etkinlikten sonra otistik çocuklar için rehber köpekleri eğitmeyi sürdürmüştür. DOGE, aynı yıl içerisinde Moolah borsasında listelenmiştir. DOGE'ye daha fazla güvenilirlik kazandıran listeleme, ayrıca ağın likiditesine de katkıda bulunmuştur. İlginç bir şekilde Alex Green isimli bir Reddit kullanıcısı, projeye başkanlık etmiştir.
DOGE fiyatı, 7 Ocak 2018 tarihinde 0,01877 dolar seviyesine kadar çıkmıştır. Bu büyüme, bütün altcoinlerin önemli kazançlar sağladığı kripto patlaması esnasında gerçekleşmiştir. 2020 yılının Temmuz ayında TikTok kullanıcıları, DOGE'nin değerini yükseltmek amacıyla bir kampanya başlatmışlardır. Bunun üzerine coinin değerinde yeni bir artış meydana gelmiştir. DOGE, söz konusu yıl içerisinde herkesi şoke etmiştir.
Yağmacı koruma fonlarını yıkma kampanyasının neticesinde DOGE'nin değeri, 24 saat içerisinde yüzde 800'den fazla artmıştır. Bahsettiğimiz ralli, WSBChairman olarak tanınan bir kişinin öncülük ettiği bir grup Reddit kullanıcısı tarafından düzenlenmiştir. Stratejinin dünyanın en zengin insanı olan Tesla CEO'su Elon Musk'tan onay almasıyla birlikte koşu başlamıştır. Musk, DOGE'yi "halkın kriptosu" olarak desteklemiştir.
Reddit kullanıcı grubu, bazı koruma fonlarının GameStop hisseleri ile ilgili çıplak açığa satış yaptıklarını fark etmiştir. Açığa satışın iyi yanı, düşüş dönemlerinde büyük kârlar elde etmenize imkân tanımasıdır. Kötü yanı ise hisse senedinin yükselmesi halinde yeni piyasa değeri ne olursa olsun onu yeniden satın almanız gerekmesidir. Reddit grubu, bunu fark edince GameStop hisselerini pompalamaya başlamıştır. Bu da koruma fonlarının büyük bir kayıp yaşamasına neden olmuştur. GameStop hisselerinin fiyatı önemli ölçüde düşmüştür.
Hisse senetlerinin kripto para birimlerine kıyasla çok daha kolay bir şekilde durdurulabileceğini anlayan aynı yatırımcı grubu, bunun üzerine Dogecoin'e yoğunlaşmıştır. Ortaya çıkan kampanya, 8 Mayıs 2021 tarihinde DOGE fiyatını tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 0,7376 dolara çıkarmıştır. Dogecoin nedir? ve DOGE nedir? sorularına yanıt aradığımız bu yazıda kripto paranın özelliklerinden ve tarihsel verilerinden de söz etmiş olduk. Böylece akıllarınızdaki soru işaretlerini giderdiğimizi düşünüyoruz.
