En İyi ve Güvenilir Kripto Para Borsası Hangisi?
RehberKripto para borsası nedir? En iyi ve güvenilir kripto para borsası hangisi? İşte kripto para borsası seçimi yaparken dikkat etmeniz gerekenler...
Kripto para birimlerinin ortaya çıkışının ardından söz konusu kripto para birimlerini alıp satmak ve takas etmek için bir aracının varlığı gerekli hale gelmiştir. Bu yüzden kripto para borsaları kullanıma sunulmaya başlanmıştır.
Mevcut kripto para borsaları oldukça çeşitli olmakla birlikte her birinin farklı özellikleri vardır. Bu rehberde ihtiyaçlarınızı yerine getirebilmeniz için kendinize en uygun kripto para borsasını seçebilmenizi kolaylaştırmak amacıyla gerekli tüm bilgiler yer alıyor.
Kripto Para Borsası Nedir?
Kripto para borsası, kripto para birimlerini alıp satmaya yarayan bir platform olarak karşımıza çıkıyor. Bazı kripto para borsaları çeşitli ürün ve hizmetler sunarken diğerleri ise sadece dijital varlıkların alım satımı için var oluyor.
Hangi kripto para borsasını kullanacağınıza karar verirken hem risk toleransınızı hem de bireysel finans hedeflerinizi göz önünde bulundurmanız gerekiyor. Kripto para borsası türlerinden bazıları şu şekildedir:
Brokerler
Bazı geleneksel menkul kıymet brokerleri, saf kripto para borsaları olarak değerlendirilmese de dijital varlıkları alıp satmayı hedefleyen yatırımcılar ile kripto para piyasaları arasında aracı işlevini görebiliyor.
Herkes, çevrim içi bir brokeri ziyaret edebiliyor ve broker tarafından belirlenen fiyatlar ile kripto para birimleri satın alabiliyor.
Bir tezgâh üstü brokeri (OTC masası), genel olarak büyük bir alım emri ya da satım emri yürütürken kullanılıyor. Bu, bir borsada piyasa emri verirken ortaya çıkabilecek slipajların önüne geçiyor.
Geleneksel Kripto Para Borsası
Geleneksel kripto para borsası, günlük piyasa fiyatlarına dayalı olarak dijital varlıkların alım satımına olanak sağlıyor. Söz konusu platformlar, genel olarak işlemler için ücret alıyorlar.
Bazı borsalar sadece kripto para birimi ile ilgilenirken diğerleri ise kullanıcıların ABD doları gibi itibari para birimlerini Bitcoin (BTC) gibi kripto para birimleri ile takas etmelerine imkân tanıyor. İki temel borsa türü ön plana çıkıyor: merkezi ve merkeziyetsiz.
Merkezi Kripto Para Borsası
Merkezi kripto para borsası ya da CEX, müşterinin kayıt olmasını ve alım satım işlemlerinin sorunsuz bir şekilde gerçekleştirilmesini sağlamaya katkıda bulunan üçüncü bir tarafça (borsa operatörü) denetleniyor.
Bu platformlar, kripto para satın almak için banka hesabınızı ya da banka kartınızı hızlı ve kolay bir şekilde ilişkilendirmenizi mümkün hale getiriyor.
Öte yandan, bu erişim kolaylığı genel olarak varlık alımının yanı sıra borsa operatörüne ücretlerle beraber geliyor. Birçok merkezi kripto para borsasında yatırımcılar, dijital varlıkları hem itibari para birimleri hem de diğer kripto para birimleri ile alıp satabiliyorlar.
Merkeziyetsiz Kripto Para Borsası
Kripto para birimi ve blockchain, "para biriminin hareketinin ve kullanımının denetlenmesi" için merkezi otoritenin gerekli olmamasına yönelik bir düşünceyle tasarlanmıştır.
Merkeziyetsiz kripto para borsası ya da DEX, üçüncü taraf gözetimine sahip değildir. Açık kaynaklı olan merkeziyetsiz kripto para borsaları, eşler arası (P2P) ticarete bağlı oluyor.
DEX'ler, aynı zamanda merkezi kripto para borsalarına kıyasla daha fazla teknolojik beceri ve kripto para birimleri ile ilgili derinlemesine bilgi gerektiriyor.
Rehberimizde kripto para borsası nedir? ve en iyi ve güvenilir kripto para borsası hangisi? sorularına yanıt ararken söz konusu platformların çalışma sistemi ile yolculuğumuza devam ediyoruz.
Kripto Para Borsası Nasıl Çalışır?
Kripto para borsası, kripto para birimi alıp satmak isteyen kişiler arasında aracı işlevini görüyor. "Crypto-to-crypto" olarak karşımıza çıkan bazı kripto para borsaları, kullanıcıların farklı kripto para birimlerinin ticaretini yapmalarına imkân tanıyor.
"Fiat-to-crypto" olarak ön plana çıkan bazı kripto para borsaları ise kullanıcıların kripto para birimleri karşılığında geleneksel para ticareti yapmalarına olanak sağlarken bunun tersi de geçerli oluyor. Borsalar, kriptodan kriptoya (BTC/ETH gibi) ya da itibariden kriptoya (USD/BTC gibi) destekledikleri her işlem çifti için takas oranını yayınlıyor.
Müşteriler, kripto para borsasının emir defterinde alım ve satım emirleri yayınlayarak işlem gerçekleştiriyorlar. Kripto para borsası da alım satım işlemlerini yerine getirmek için uygun emirleri eşleştiriyor. Borsa, bazen bu süreçte küçük bir ücret alabiliyor.
Kripto para borsaları, müşterilerinin fonlarını güvence altına almak amacıyla önemli tedbirler alıyorlar. Popüler kripto para borsaları, işlemleri sorunsuz bir şekilde yürütmek amacıyla fonların gereken kadarını sıcak cüzdanda tutarken geri kalanını da güvenli bir şekilde çevrim dışı olarak soğuk depolamada kilitliyor.
Kripto para birimi satın almak ya da hâlihazırda sahip olduğunuz şeyi satmak istiyorsanız bir borsada alım veya satım emri vermeniz gerekiyor. Alım ve satım emirlerini emir defterinde toplayan kripto para borsası, söz konusu emirleri fiyata göre sıralıyor. Emirlerin eşleştirilip yürütülmesiyle birlikte emir listesi sürekli olarak güncelleniyor.
Birkaç emir türü bulunuyor ancak bunlar genel olarak iki temel türe indirgeniyor: piyasa emri ve limit emri. Piyasa emri verdiğiniz zaman borsa, fonlarınızı emir defterinde yer alan en iyi piyasa fiyatından alıp satıyor. Limit emri verdiğiniz zaman ise borsaya fonlarınızı belirli bir fiyattan (ya da daha iyisinden) alıp satması için talimat vermiş oluyorsunuz. Fiyatınızı kabul edecek uygun bir alıcının ya da satıcının olmaması halinde limit emriniz gerçekleşmiyor.
En üst sıralarda yer alan Bitcoin (BTC) satım emirlerinin şunları sunduğunu düşünelim:
- 1 BTC başına 50,000 dolar fiyatla 0,1 BTC,
- 1 BTC başına 50,300 dolar fiyatla 0,3 BTC,
- 1 BTC başına 50,400 dolar fiyatla 0,2 BTC.
Diğer alıcılardan önce 0,3 BTC için piyasa alım emri vermeniz halinde 0,3 BTC için toplam 15,090 dolar ödeyeceksiniz. Borsa, emrinizi emir defterindeki en iyi fiyatlarla eşleştirecek yani 5,000 dolar karşılığında 0,1 BTC ve 10,080 dolar karşılığında 0,2 BTC alacaksınız. Borsa, biraz daha fazla yani 15,090 dolar ödemeniz gerekeceğinden sizi yukarıda listelenmiş olan 0,3 BTC'lik satım emri ile eşleştirmeyecektir.
Bu durumda 1 BTC başına 50,000 dolardan yüksek olmayan bir fiyattan 0,2 BTC satın almak için bir limit emri vermeniz halinde emir defterinde bu fiyattan daha fazla emir görününceye kadar beklemeniz gerekiyor. Şu anda emrinizin sadece yarısı yerine getirilebileceğinden emriniz geçici olarak beklemeye alınacaktır.
Benzer şekilde 1 BTC başına 50,400 dolardan 0,8 BTC satın almak için bir limit emri vermeniz halinde emrinizin tamamen gerçekleştirilebilmesi için emir defterinde ek emirlerin yayınlanması gerekiyor. Yukarıdaki örnekte sadece üç emrin listelendiğini görüyorsunuz. Borsalar, genel olarak çok daha fazlasını içeriyor.
Tipik bir "fiat-to-crypto" borsası hem itibari-kripto hem de kripto-kripto işlem çiftlerini destekliyor. Kullanıcılar; banka havaleleri, kredi kartı ödemeleri ya da diğer ödeme yöntemleri vasıtasıyla hesaplarını itibari para ile finanse edebilirler. Bu tür borsanın henüz kripto para sahibi olmayan kişiler için uygun olduğunu söyleyebiliriz çünkü bu kişiler, hâlihazırda kripto para tutanlardan bir miktar kripto para birimi satın alabilirler. Coinlerini itibari para ile takas etmeye karar veren yatırımcılar, diledikleri zaman banka hesaplarına paralarını çekebilirler.
"Crypto-to-crypto" borsası ise, geleneksel para birimlerini ve ödeme yöntemlerini desteklemiyor. Bu tür borsa, kripto para birimlerini diğer kripto para birimleri ile takas etmek isteyen kişiler için idealdir. Bunlar, "fiat-to-crypto" borsalarında bulunmayan herhangi bir coin ya da token olabilir.
Geleneksel bir banka hesabında olduğu gibi çoğu kripto para borsası üzerinde alım satım yapmak için ilk olarak kayıt olmanız gerekiyor. Müşterinizi Tanıyın (KYC) sürecini tamamlayıp kimliğinizi doğruladıktan sonra hesabınız açılacaktır. Bunun üzerine alım yapmak için kullanabileceğiniz platforma para (itibari ya da dijital para birimi) transfer edebilirsiniz.
Rehberimizde kripto para borsası nedir? ve en iyi ve güvenilir kripto para borsası hangisi? sorularına yanıt ararken mutlaka dikkate almanız gereken özelliklerden bahsedeceğiz.
En İyi Kripto Para Borsası Nasıl Seçilir?
Sizin için en ideal kripto para borsasının hangisi olduğunu anlayabilmeniz için aşağıdaki özellikleri incelemeniz gerekiyor:
Anonimlik
Anonimlik, birçok kripto para yatırımcısı için önemli bir niteliktir. Bu nedenle yüksek düzeyde anonimlik sunan kripto para borsaları dikkate alınmalıdır.
Kripto para borsaları, kayıt defterinde sadece bir e-posta adresi veya cüzdan aracılığıyla platformun tam olarak kullanılmasına izin verebilirken adres, kimlik, fotoğraf doğrulama veya KYC gibi çeşitli kişisel bilgiler de dâhil olmak üzere farklı anonimlik düzeylerine sahip oluyor.
Bazen sunulan bilgilere bağlı olarak kullanıcıya açılan hizmetlerin kullanımı için farklı kısıtlama düzeyleri bulunuyor. Aynı hizmetleri sunan ancak farklı bilgileri talep eden borsalar da mevcuttur. Bunun nedeni ise platformun konumu ve orada geçerli olan kurallar ve yasalardır.
Hükûmetler, Bitcoin (BTC) ve kripto para birimlerinin sadece geçici bir heves olmadığını ve yavaş yavaş ülke ekonomisinde yer almaya başladıklarını fark etmeye başladılar. Böylece bu kurallar, ülkeler arasında değişiklik göstermekle birlikte yavaş ve başarılı bir şekilde borsaları ve borsalarda meydana gelen işlemleri kontrol etmeye ve bu sayede kripto para kullanan insanlar üzerinde bir kontrol elde etmeye çalışıyorlar.
Bulunulan yere bağlı olarak bazı doğru kuralların uygulandığını aktarabiliriz çünkü yasalarını "kripto para birimlerinin kullanımının düzenlenmesi ve normalleştirilmesi, kara para aklamanın önlenmesi ve vatandaşlarının korunması" üzerine odaklayan hükûmetler bulunuyor.
Öte yandan, diğer hükûmetler ise kripto para birimlerinin benimsenmesini kolaylaştırmaktan ve buna yardımcı olmaktan hayli uzakta görünüyorlar. Söz konusu ülkeler; kaynaklarını ve çabalarını "kripto para birimlerine yatırım yapan vatandaşlarını takip etmek, onları sömürücü vergilerle ezmek ve vergi ödeyen vatandaşlarından faydalanarak devlet sandıklarını doldurmak" peşindedir.
Komisyonlar veya Ücretler
Bir kripto para borsasının hizmetlerinden faydalanırken borsanın uygulayacağı komisyon oranı veya ücret gibi bilgilerin farkında olmak, alım satım dünyasına giren kişilerin hesaba kattığı bir başka noktadır.
Bu platformlar, hizmetlerinin kullanımı sırasında - örneğin bir takas işlemi sırasında bir kripto para biriminin başka bir cüzdana transfer edilmesi ya da emanet parasının bir banka hesabına çekilmesi için belirli komisyon ücretleri talep ediyor.
Tüm kripto para borsaları, hizmetleri için belirledikleri komisyon oranlarını ve ücretlerini açıklayan bir yazıya sahiptir. Para yatırmadan veya ticaret yapmadan önce bu bilgilendirmeleri okumanız gerekiyor.
İşlem Çiftleri
Bir kripto para borsasında işlem çifti kavramı, borsada listelenen ve birbirleri arasında doğrudan takas imkânı sunan dijital veya güvenceli iki farklı kripto para birimi olarak tanımlanabilir. Bir Bitcoin-Ethereum çifti genellikle borsalarda BTC/ETH olarak görülür.
Eğer Bitcoin varlıklarınızı Ethereum ile takas etmek istiyorsanız borsanın bu iki kripto para birimine sahip olması ve doğrudan takasa izin vermek için de söz konusu kripto para birimlerini eşleştirmesi gerekiyor, aksi takdirde doğrudan takas işlemi yapamazsınız.
Borsada iki kripto para biriminin eşleştirilmiş olmaması olasılığı da mevcuttur. Bu durumda takası gerçekleştirebilirsiniz ancak bunu tek bir adımda yapmak yerine iki adımda yapmanız gerekir.
Örneğin;
Bitcoin (BTC) satın aldınız ve EOS (EOS) ile takas etmek istiyorsunuz ancak para yatırdığınız kripto para borsası tarafından BTC/EOS işlem çiftinin sunulmadığını gördünüz. Borsadaki EOS işlem çiftlerini kontrol ettiniz ve ETH/EOS işlem çiftinin mevcut olduğunu fark ettiniz.
Bu yüzden ticareti yapabilmek için önce BTC'nizi ETH ile takas edebilir ve daha sonrasında ETH/EOS işlem çiftini kullanarak doğrudan takas yapabilirsiniz. Aynı işlemi yapmış olursunuz ancak bir yerine iki adım söz konusu olur.
Mevcut işlem çiftlerini bilmek, alım satım yaparken önemli bir faktördür. Çoğu durumda işlem, güvenilir bir borsa aracılığıyla yapılır. İlgilendiğiniz kripto para birimi için borsanızda bir işlem çiftinin mevcut olmadığını görmek, birden fazla işlem yapmanız ve ek komisyon ödemeniz gerektiği anlamına gelir.
İtibari Paraların Kabulü
Nihai amaç, alım satım işlemlerinde kârı dolar, euro veya diğer itibari para birimlerine geçirmekse hangi borsaların bu işleme izin verdiğini bilmek önemlidir. Borsaların, bu bakımdan itibari-kripto işlem çiftlerine yer vermesi ve doğrudan bir banka hesabı ile işlem yapmaya imkân tanıması gerekiyor.
İstediğiniz kripto para borsasının hangi işlem çiftlerine sahip olduğunu öğrenmek basittir. Farklı kripto para birimleri ve piyasa değeri hakkında bilgi sunan sayfalardan birini ziyaret etmeniz yeterlidir.
CoinMarketCap platformunu inceleyip işlem yapmak istediğiniz kripto para birimini seçin ve Piyasalar seçeneğine tıklayın. Burada dilediğiniz kripto para birimini ve her birinde bulunan işlem çiftlerini görebilirsiniz.
Hangi borsaların ilgilendiğiniz itibari-kripto işlem çiftine sahip olduğunu belirledikten sonra kripto varlıkların bir banka hesabına çekilmesine izin verip vermediklerini de öğrenmeniz gerekiyor.
Güvenlik
Kripto para birimleri, bir borsaya transfer edildiği zaman yatırılan fonların güvenli bir yerde olacağı varsayılır ancak bazı durumlarda dikkatsizlikten veya hem borsadan hem de kullanıcıların kendisinden kaynaklanan hatalardan dolayı bu fonlar tehlikeye girebilir hatta kaybolabilir.
Güvenlik, her iki tarafın da dikkat etmesi gereken bir konudur ancak bu noktada güvenlik aslında kullanıcının sorumluluğundadır.
Kripto para yatırımı yaptığınız zaman fonlardan bizzat kendiniz sorumlu oluyorsunuz. Bu yüzden fonları korumak için gereken tüm araçları kullanmanız gerekiyor. Kripto para borsası hesapları için güvenliği artırma konusunda bazı tavsiyelere yer vereceğiz.
Kullanıcı Tarafı
Şifreler:
Şifreler, tahmin edilemeyecek kadar güvenli olmalıdır. Şifrelerde tarih, telefon numarası, kimlik numarası, isim veya sahibiyle ilgili olabilecek herhangi bir verinin kullanılmasından kaçınılmalıdır. Bunun yerine alfanümerik anahtarların kullanılması, büyük harfler ve sembollerin girilmesi önerilir.
Tüm kripto para borsaları için aynı şifreyi kullanmak da önerilmez çünkü borsalardan birinin güvenliğinin ihlâl edilmesi halinde diğer borsalarda bulunan fonlar da tehlike altına girebilir. Şifrelerin yedeklerinin harici cihazlarda saklanması önemlidir. Şifrelerinizi kişisel bilgisayarınızda saklıyorsanız en azından şifreli bir yerde saklamanız tavsiye edilir.
Borsa Tarafı
Kripto para borsaları, genellikle farklı güvenlik seviyeleri sunar ancak hesaplarını güvence altına almak için bunları etkinleştirmesi gereken taraf kullanıcıdır.
Güvenlik Seviyeleri:
- İki faktörlü kimlik doğrulama (2FA)
- İşlemleri kabul etmek için bir e-posta gönderme
- İşlemi doğrulamak için SMS kodu gönderme
Platforma erişim sağlamak için belirlenen şifreye ek olarak en azından iki faktörlü kimlik doğrulamanın etkinleştirilmesi önemlidir.
Kullanım Kolaylığı
Her kripto para borsası, farklı bir ara yüze sahiptir. Bu, alım satım işlemlerine yeni başlayan traderlar için zorluk ve kafa karışıklığı yaratabilir. Hepsi tarafından sunulan bilgiler aynı olsa da her platformun düzeni ve sunumu farklı olabiliyor.
İşlem yaparken kripto para borsalarında karşınıza çıkacak olan veriler aşağıdaki gibidir:
- Alış/Satış: Kullanıcıların alış/satış tekliflerini yaptıkları ve satın almak/satmak için kripto para miktarını ve kendileri için ödemek/almak istedikleri fiyatı koymak zorunda oldukları yerdir.
- Talepler: Satım emirlerinin listesi, genellikle en düşükten en yükseğe sıralanmıştır.
- Teklifler: Alım emirlerinin listesi, genellikle en yüksekten en düşüğe doğru sıralanmıştır.
Borsanın alış/satış bölümünde ortaya çıkabilen ancak ticaret yaparken çok önemli olmayan diğer bilgi kaynakları şunlardır: fiyat grafikleri, Trollbox veya önceki işlemlerin listesi.
Likidite ve Hacim
Tercih ettiğiniz kripto para borsasının likiditesini ve işlem hacmini takip etmek için özel platformlar kullanabilirsiniz. Bir kripto para borsasının yüksek likiditeye sahip olması, yüksek düzeyde ticaretin de var olduğu anlamına geliyor. Bu da fiyatlarda istikrarın önünü açıyor.
Kripto likiditesi, varlığınızın fiyatı üzerinde büyük bir etkisi olmadan kripto para biriminizi itibari para birimiyle ve tam tersi olarak takas edebilmenizin kolaylığıdır. Bir varlığı teklif fiyatınıza mümkün olduğu kadar yakın bir şekilde ne kadar hızlı elinizden çıkarırsanız borsa o kadar likit kabul ediliyor.
Sağlıklı bir likidite düzeyine sahip olan ve kullanıcıların işlemleri hızlı ve uygun maliyetli bir şekilde gerçekleştirebilmelerine imkân tanıyan platformlar tercih ediliyor. Bir kripto para borsasının likiditesini nasıl değerlendireceğinizi bilmek isterseniz bunu yapmanın en kolay ve hızlı yollarından biri borsanın son 24 saatlik işlem hacmini kontrol etmektir.
Destek Hizmeti
Destek hizmeti, herhangi bir kripto para borsasının önemli bir bileşenidir. Çoğu sorunun genellikle "kullanıcı hatası", "şifre kaybı" veya "iki faktörlü kimlik doğrulama yönteminin etkinleştirildiği mobil cihazın kaybı" olduğu bir gerçektir.
Herhangi bir sorunu hızlı ve verimli bir şekilde çözebilmek için destek ekibi ile iletişime geçebilmeniz hayatidir. Destek hizmetinin iyi veya kötü olup olmadığını bilmek için en iyi yol; kripto para borsalarının sosyal ağlarını araştırmak, kullanıcıların görüşlerini mercek altına almak ve paylaşılan sorunların çözülüp çözülmediğine bakmaktır.
Sonuç
Blockchain teknolojisi olgunlaşmaya devam ederken kripto para borsaları da olgunlaşıyor. Bu; dijital varlıklar ile alım satım ve yatırım yapmanın, deneyimsiz kişiler için bile giderek kolaylaştığı anlamına geliyor.
Blockchain teknolojisinin merkeziyetsiz doğası göz önünde bulundurulduğunda dikkate alınması gereken bir varlık sınıfına dönüşen kripto para birimleri, daha yaygın bir şekilde benimsenmeyi sürdürüyor.
Günümüzde alıcıların ve satıcıların çok çeşitli kripto para birimleri ile alım satım yapmalarına katkıda bulunmayı hedefleyen bir dizi kripto para borsası faaliyet gösteriyor. Konu ile ilgili yayınlanan raporlar, kripto kullanıcılarının sayısında devasa bir artış yaşanacağına işaret ediyor.
Kripto para piyasasının hala yeni bir piyasa olmaya devam ettiği de bir gerçek. Bu yüzden güvenilir bir borsa bulmak oldukça kritik. Yukarıda yer verdiğimiz noktaları dikkate alarak sizin için en doğru kripto para borsasını seçebilirsiniz.
