Kripto Para Çatallanmalarının İncelenmesi: Bitcoin Fork Nedir?
RehberBitcoin'in başlangıcından bu yana düzinelerce olan çatallanma (fork) nedir? İşte tüm detaylarıyla Bitcoin ve kripto para çatallanmalarının incelenmesi...
2009 yılında, Satoshi Nakamoto takma adıyla bir geliştirici veya geliştirici grup, Bitcoin whitepaper’ını yayınladı ve o tarihten bu yana kripto para piyasası muazzam bir ilerleme kaydetti. O dönemden beri, çoğu kripto para birimi Satoshi'nin ilk konseptinde var olan teknolojileri kullanıyor.
Bitcoin (BTC), aynı temel kavram ve programa dayanan fakat orijinalinden farklı varyasyonlar üretti. Bu durumlarda Bitcoin blockchain, çatallanma (fork) olarak bilinen bir süreçten geçti ve Bitcoin'in başlangıcından bu yana düzinelerce çatal oldu.
Kısaca bahsetmek gerekirse bir çatal, mevcut blockchain ağı protokolünde değişiklikler yapıldığında meydana gelen bir ayrışmayı temsil eder. Bu değişiklikler, blok zincirinin iki ayrı ve farklı zincire bölünmesiyle sonuçlanır.
Kripto Para Birimi Çatalları Neden Kaynaklanır?
Kripto para çatalları, protokol yükseltmeleri, hata düzeltmeleri veya geliştiriciler ve topluluk üyeleri arasındaki anlaşmazlıkları çözme gibi çeşitli durumlardan kaynaklanabilir.
Ek olarak, önceki versiyonlarından ayıran benzersiz özelliklere sahip yeni kripto para birimleri oluşturmak için de çatallar kullanılabilir.
Kripto Para Birimi Çatallanmalarının Türleri
Çatallar, kripto para ekosisteminde yeni özelliklerin, geliştirmelerin veya hata düzeltmelerinin uygulanmasını sağlar. Çatallar, değişikliklerin yapısına bağlı olarak yumuşak çatal (soft fork) ve sert çatal (hard fork) olarak ikiye ayrılır.
Yumuşak Çatal (Soft Fork)
Yumuşak çatal olarak bilinen soft fork, ağ protokolünde geriye dönük uyumlu değişikliklerle karakterize edilir ve tipik olarak ağa küçük değişiklikler getirir.
Yumuşak çatallar kısaca, blockchain protokolünün geriye dönük “uyumlu” bir yükseltmelerdir. Bu yükseltmeler, önceki sürümleri çalıştıran düğümlerin (nodes), bazı işlevsel sınırlamalara rağmen diğer düğümlerle etkileşime girmesine izin verir.
Sert Çatal (Hard Fork)
Sert çatal anlamına gelen hard fork, kripto para birimini ikiye bölen bir dallanmadır, yani yeni bir oluşumdur. Sert çatallar genelde, blockchain kullanıcılarının blok zincirinde kural değişiklikleri veya yükseltmeler konusunda anlaşmaya varamadığında gerçekleşir.
Sert çatallar, yeni bir blok zinciri oluşturmayan yumuşak çatallardan farklıdır. Yumuşak çatallar, sert çatalların aksine yeni bir kripto para üretmez.
Önemli Bitcoin Çatalları
Daha önce Bitcoin’in düzinelerce çatallandığından bahsetmiştik, fakat hepsi kullanılabilir projeler değildi. Bitcoin Cash (BCH), Bitcoin Gold (BCG) ve Bitcoin SV (BSV) iyi bilinen Bitcoin çatallarıdır.
Bitcoin Cash
Bitcoin'i bölen ilk hard fork, Bitcoin Cash'in yaratılmasıyla sonuçlandı. Bitcoin Cash hard fork’u, Bitcoin'i çevreleyen ölçeklenebilirlik sorunlarının üstesinden gelmeyi amaçlayarak 1 Ağustos 2017 tarihinde ortaya çıktı. Bitcoin Cash'in temel farkı, 1 MB'tan 8 MB'a çıkarılan blok boyutuydu.
Bitcoin Gold
Bitcoin Gold hard fork’u, Ekim 2017'de gerçekleşti ve madencilik sürecinin erişilebilirliğini iyileştirmeyi amaçlıyordu. Bitcoin'in boyutu ve büyümesi nedeniyle, madencilik sıradan insanlar için daha zorlu hale geldi. Bu sebeple Bitcoin Gold, madenciler için temel GPU'lar kullanılarak elde edilebilecek yeni bir madencilik protokolü tanıttı.
Bitcoin SV
Bitcoin SV hard fork’u, orijinal Bitcoin protokolünü geri yüklemeyi ve daha fazla ölçeklendirme için daha büyük blok boyutlarını etkinleştirmeyi amaçlıyordu. Bitcoin SV, 15 Kasım 2018 tarihinde 556766 numaralı blokta çatallandı, her Bitcoin Cash (BCH) için sahibi 1 Bitcoin SV (BSV) aldı.
Bu çatallanmalar, Bitcoin ağındaki ölçeklenebilirlik ve teknik iyileştirmeler konusundaki bir takım anlaşmazlıklardan kaynaklandı.
SegWit (Segregated Witness)
Tüm dikkati sert çatallar (hard fork) çekse de, Bitcoin ağının çalışma şeklini önemli ölçüde değiştiren birkaç yumuşak çatal (soft fork) olmuştur. En büyüğü 2017 yılında gerçekleşen SegWit fork’uydu. Bu çatal, tanık verilerini bir blok içindeki işlem verilerinden ayırdı ve böylelikle blok kapasitesi arttılırdı.
SegWit’in bir sonucu olarak, işlem süreleri kısaltılırken işlem güvenliği artırıldı ve Bitcoin'in verimliliği önemli ölçüde arttı. SegWit ayrıca, dünya çapında Bitcoin'in benimsenmesinde önemli bir yere sahip olan Lightning Network'ün yolunu açtı.
Kripto Para Çatallanmalarının Kullanıcı Üzerindeki Etkisi
Çatalların kripto para sahipleri için önemli etkileri olabilir. Çatallar, piyasa algısına ve yeni çatallanmış zincirin başarısına bağlı olarak orijinal kripto para birimlerinin değerini olumlu veya olumsuz etkileyebilir.
Airdroplar
Çatalların bir sonucu, çatallı zincirden "airdrop" adı verilen bir süreçte yeni kripto para birimleri almaktır. Airdroplar esas olarak yeni tokenleri mevcut token sahiplerine orijinal zincirdeki varlıklarıyla orantılı olarak dağıtır.
Örneğin, yukarıda bahsedilen Bitcoin Cash (BCH) hard fork’u durumunda, Bitcoin sahiplerine çatalın geliştiricileri tarafından belirlenen bir zamanda eşdeğer miktarda BCH tokeni verildi.
Örneğin, Bitcoin Cash fork’u sırasında 10 BTC'ye sahip olsaydınız, 10 BCH'ye sahip olurdunuz. Bu, piyasada ilginç bazı dalgalara yol açabilir.
Çatallı Kripto Para Birimlerinin Başarısının Arkasındaki Neden
Çatallı kripto para birimlerinin uygulanabilirliğini ve potansiyel başarısını değerlendirmek için birkaç faktör dikkate alınmalıdır. Bunlar, geliştirme ekibinin güvenilirliğini, topluluk desteğini, teknolojik gelişmeleri ve piyasanın benimsenmesini içerir.
Başarılı bir şekilde çatallanmış kripto para birimi tipik olarak güçlü bir geliştirme ekibine, güçlü topluluk desteğine ve belirli bir piyasa ihtiyacını karşılayan önemli teknolojik gelişmelere sahiptir.
Sonuç olarak; çatallar, hem yatırımcılar hem de kullanıcılar için yeni fırsatlar sağlayabilecek benzersiz özelliklere ve geliştirmelere sahip yeni kripto para birimlerinin oluşturulmasına yol açabilir.
