Kripto Para Nedir?
RehberKripto para tam olarak nedir? Kripto para nasıl işler? Kripto para ne işe yarar? Kripto para nasıl kullanılır? Kripto para nasıl kazanılır?

Kripto para birimleri; dijital para, elektronik para, sanal para, coin, crypto ya da token olarak adlandırılan blok zincir teknolojisine dayalı varlıklardır. Kripto paraları tamamen anlamak için Bitcoin’in ne olduğu bilinmelidir. Kısaca Bitcoin, Satoshi Nakamoto tarafından yaratılan ve başlangıçta elektronik para birimi olarak adlandırılan ilk kripto para birimidir. Anonim bir kişilik ya da grup olan Satoshi Nakamoto, Bitcoin’den ilk kez 2008 yılında bahsetmiştir. Daha sonra 2009 yılında BTC piyasaya çıkmıştır. Bitcoin gibi dijital para birimlerinin merkezi yoktur ve herhangi bir otorite tarafından kontrol edilmezler. Kripto para nedir konusu kısaca yukarıdaki gibidir. Aşağıda en meraklıları için Kripto para nedir? Detaylı anlatım başlığında işin daha detayına bakacağız:

Kripto Para Nedir? Detaylı Anlatım
Kripto paralar hala yeni bir teknoloji olarak düşünülen blockchain teknolojisine dayanmaktadır. Her bir blockchain ağında bir tür şifreleme tekniği olan cryptology (kriptografi) yani kriptoloji kullanılmaktadır. En bilinen blok zincir kriptografi algoritmaları SHA-256 (Bitcoin, Bitcoin Cash) Keccak-256 (Ethereum), Scrypt (Litecoin, Dogecoin) ERC-20 (Chainlink, Tether, Shiba Inu) ve Cryptonight (Monero) şeklindedir. Ayrıca ERC-721 adı verilen şifreleme tekniği de mevcuttur. ERC-721 kullanan tokenler NFT yani değiştirilemez token ya da nitelikli fikri tapu olarak bilinmektedir. Bir NFT kesirlere bölünmediyse sadece bir kişi tarafından sahip olunabilir.
Blockchain nedir? Bir blok zincir ağı bloklardan oluşur ve bu bloklar sürekli olarak büyüyen finansal kayıtlardır. Blokların hepsi birbirine bağlıdır ve kriptoloji ile şifrelenirler. Bu ağlarda kripto para birimi algoritmaları ve hash fonksiyonları blockchain işlemlerini ve en önemli madencilik süreçlerini güvenli hale getirmek için kullanılır. En çok bilinen ve kullanılan türleri İş Kanıtları (PoW) sistemi ve Hisse Kanıtları (PoS) sistemidir. PoW madenciliğine dayalı en çok bilinen dijital para birimi Bitcoin’dir. PoW ağlarında madenciler ticari işlemleri doğrulamak için bilgisayar gücü kullanarak karmaşık problemlerin şifresini çözer. PoS ağlarında madenciler bulundukları ağın kripto parasını kullanarak varlıklarını kilitler. Bu yönteme staking adı verilmektedir. Kilitledikleri varlıklar ile madenciler bu ağlarda ticari işlemleri doğrular. Doğrulama hızı kilitlenen varlığın miktarına göre değişmektedir.
Bitcoin’den sonra ortaya çıkan tüm crypto para birimleri altcoin olarak adlandırılmaktadır. Bunlara en iyi örnekler Bitcoin blok zinciri temel alınarak yapılan Litecoin (LTC), bir şaka odaklı varlık olan Dogecoin (DOGE), en iyi akıllı sözleşme blok zinciri Ethereum (ETH), verimli ve hızlı dijital ödemelere ve para transferlerine odaklanan blok zinciri Ripple (XRP) ve Bitcoin (BTC) blockchain ağından fork ile ayrılan Bitcoin Cash (BCH) şeklindedir.
Kripto Para Nedir ve Ne İşe Yarar?
Peki, kripto para nedir ve ne işe yarar? Kripto paralar merkezi olmayan bir şekilde çalışan şifreli dijital varlıklardır. Basitçe, hiçbir ülkenin merkez bankası ya da ülke hükumeti tarafından yönetilmezler. Finansal açıdan fiziksel paranın aksine dijital yani sanal varlıklardır. Peki, elimize alamadığımız bu dijital para birimleri ne işe yarar? Kripto paraların ilk çekici yanı merkezi olmaması yani halkın para birimi olmasıdır. Bundan dolayı merkezi otoritelere güvenen kişiler tarafından sıklıkla tercih edilirler. İkinci yanı küresel olarak herkes tarafından alınabilir olmalarıdır. Üçüncü yanı blok zincir teknolojisi sayesinde ticari işlemleri düşük ücretler ile çok hızlı bir şekilde gerçekleştirmeleridir. Dördüncü tarafı ticareti yapılabilen varlık olmalarıdır. Türkiye’de olmasa da bazı ülkelerde kripto paralar ile alışveriş bile yapılabilmektedir. Beşinci yönü bazı kesimler tarafından yatırım ürünü olarak görülmeleridir. Altıncı çekici yanı madencilik yaparak gelir elde etmektir.
Kripto Para Nasıl Alınır?
Kripto para birimleri Binance, Coinbase, FTX, BtcTurk ve Paribu gibi merkezi borsalardan işlem yapılarak alınabilir. Unsiwap, dYdX, SushiSwap ve PancakeSwap gibi merkezi olmayan borsalardan da işlem yapılarak alınabilir. Merkezi olan borsaları (CEX) en iyi şekilde kullanabilmek için kimlik tanımlama süreci olan KYC yapılmalıdır. Merkezi olmayan borsalarda (DEX) bu tarz bir zorunluluk yoktur. Bir diğer seçenekte coin ATM’si kullanmaktır. Kripto ticareti yapılabilecek yerlerin kullandığı para birimine bağlı olarak sanal paralar, kaydi paralar ya da stabil kripto paralar karşılığında alınabilir ve satılabilir. Bir borsada yapılan alım ve satımlar doğrulama gerektirir ve bundan dolayı ücret alınmaktadır. Kripto para birimi piyasasında fiyatlar sürekli ve çok hızlı değişkenlik gösterdiğinden dolayı alım ve satım yaparken dikkatli olunmalıdır.
Kripto ATM’leri hariç borsalardan ticaret, satın alım ve diğer hizmetleri kullanmak için hesap açmanız gerekmektedir. Bundan sonra kullandığınız borsanın gerekliliklerini yerine getirdikten sonra hesabınıza para yatırmanız gerekiyor. Bundan sonra alım emri girerek istediğiniz kripto parayı alabilirsiniz. Son olarak satın aldığınız sanal parayı borsa hesabınızda tutabilir, bir çevrimiçi cüzdana (sıcak cüzdan) gönderebilir ve çevrimdışı cüzdana (soğuk cüzdan) gönderebilirsiniz. Hem sıcak cüzdan hem de soğuk cüzdanlar varlıklarınızın özel anahtar sözcük grubunu korumak için tercih edilmektedir. Ayrıca bu iki tür cüzdanı kullanarak ticarette yapabilirsiniz. Sıcak cüzdan ve soğuk cüzdanları kullanırken özel anahtar sözcük grubunu saklamanız, hiçbir şekilde unutmamanız ve bunu dijital ortama kaydetmemeniz önerilir.
Kripto Para Birimi Örnekleri
- Bitcoin (BTC)
- Ethereum (ETH)
- Litecoin (LTC)
- Ripple (XRP)
- Bitcoin Cash (BCH)
- Dogecoin (DOGE)
- Tether (USDT)
Kripto Paralar ile Nasıl Para Kazanılır?
Dijital para birimleri ile işlem yapmak ve finansal gelir elde etmenin birden fazla yöntemi vardır. Bunlar sırasıyla alım satım yani ticaret yapmak, uzun vadeli yatırım aracı olarak kullanmak, madencilik yapmaktır.
- Alım satım yapmak için teknik analiz ve temel analizin ne olduğu bilinmelidir. Kısaca teknik analiz grafikleri ve fiyat hareketlerini okuyabilmek ve yorumlayabilmektir. Temel analiz ise bir projenin geliştirilmesi, aldığı yatırımlar ve diğer haberleri takip etmektir. Bu varlıkları küresel olarak istediğiniz yerden ve 7/24 ticaretini yapabilirsiniz.
- Uzun vadeli olarak kripto yatırımı yapmak bu varlıklar ile para kazanmanın bir diğer yöntemidir. Yıllar içinde başarılı olacağını düşünülen bir proje seçildikten sonra şu andaki fiyatına bakılmasızın bu varlığa yatırım yapılabilir. Örneğin Coinmarketcap’e göre şu anda Bitcoin’in fiyatı tüm zamanların en yüksek seviyesinden %72 gerisinde olsa bile ilk çıktığı tarihten itibaren yatırım getirisi %14093’dür.
- Kripto paralar ile para kazanmanın üçüncü ve sonuncu yönteminde bir blockhain ağına katılarak doğrulayıcı olmaktır. İş kanıtı kullanan bir blok zinciri ağında bilgisayar gücü kullanarak işlemleri doğrulayabilir ve böylece blok ödülleri kazanabilirsiniz. Madenciliğin diğer yöntemi olan staking’e kripto paralarınızı kilitleyebilir ve ekstra hiçbir şey yapmadan pasif gelir elde edebilirsiniz. Staking yöntemi için kripto para birimi borsalarını, protokollerin blok zincirini ve diğer aracı kurumların hizmetlerini kullanabilirsiniz.
Not: Bedava kripto para birimi, coin ya da token kazandırdığını vaat eden ya da sizden belirli bir miktarda kripto isteyip yatırımınızı katlayacağınızı iddia eden kişilere güvenmeyiniz. Günümüzde Twitter, Youtube ve internetin geri kalanında bu tarz kripto para birimi dolandırıcılıkları çok yaygındır. Ayrıca hiçbir zaman güvenmediğiniz bir bağlantıya tıklamamanız tavsiye olunur.
Kripto Para Helal mi Haram mı?
Kripto para birimlerinin son yıllardaki artan popülaritesinden, finansal, yatırım ve takas aracı olmalarından dolayı helal mi haram mı oldukları merak edilmektedir. Türkiye Diyanet İşleri Bakanlığı tarafından kripto para birimleri ile işlem yapmanın caiz olmadığını söylemiştir. Caiz değildir birkaç anlama gelmektedir. Bu anlanlamların en başında haram yer alıyor. Yani Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş’ın kendi düşüncelerine göre kripto para birimleri haramdır. Türkiye Diyanet İşleri Bakanlığı ise bu konu hakkımda kesin bir açıklama yapmamıştır ve halen araştırılmaktadır. Başka bir İslam ülkesi Endonezya’ya bakacak olursak, ülkenin araştırmacıları Bitcoin ve Ethereum gibi coinlerin helal olduğu kararına varmıştır. Hatta Endonezya bu varlıklardan zekatlanabilir olarak bahsetmiştir. Kısaca kripto para birimleri yeni bir finans alanı olduğundan dolayı İslam düşünürleri bu para birimlerinin helal mi haram mı olduğu hakkında kesin bir görüşe sahip değildir.






