Tezos Coin (XTZ) Nedir?
RehberTezos coin nedir? XTZ nedir? XTZ nasıl çalışır? XTZ kim tarafından kuruldu? Şimdiye kadar Tezos coin'in yaptığı ortaklıklar ve diğer detaylar...
Bitcoin (BTC) ve Ethereum (ETH) gibi Tezos da, blockchain teknolojisinden yararlanan merkezi olmayan bir defterdir. Ethereum (ETH) gibi Tezos akıllı sözleşmelerden yararlanmak için tasarlanmıştır. Tezos, merkezi olmayan uygulamalar (dApps) geliştirmek ve değiştirilemez tokenler (NFT) basmak dahil olmak üzere birçok amaç için kullanılabilen çok yönlü bir platformdur. Çıktığından beri proje hızla destek kazandı ve yüz milyonlarca fon topladı. Bununla birlikte, Tezos'un önünde yasal sorunlar ve yaratıcılar ile Tezos Vakfı arasındaki çekişmeler de dahil olmak üzere bazı engeller vardı. Tezos coin nedir? XTZ nedir? XTZ nasıl çalışır? ve diğerleri hakkında bilgi edinmek için bu yazıyı okumaya devam edin…
Tezos Coin (XTZ) Nedir?
XTZ Nedir? Teknik incelemeye göre XTZ, Tezos'un akıllı sözleşme işlevini etkinleştiren ve sahiplerine zincir üstü yönetişime katılma fırsatı veren yerel kripto para birimidir. XTZ, yaklaşık %5,51'lik sabit bir ihraç oranı ve sınırlanmamış bir token arzı ile enflasyonist bir varlıktır. Enflasyonist olarak, hisse kanıtları (Proof of Stake - PoS) konsensüs mekanizması nedeniyle zaman içinde daha fazla XTZ üretilir. Hisse kanıtları konsensüs mekanizmaları, kullanıcıları (doğrulayıcılar olarak da bilinir) işlemleri onayladıkları için ödüllendirir ve kötü niyetli davranananları cezalandırır. XTZ tokeni ile hem para cezaları hem de ödüller ödenir, bu da token arzının zaman içinde artmasına neden olur.
Platformun açık kaynak doğası nedeniyle Tezos, herhangi bir varlıktan bağımsızdır ve topluluk tarafından geliştirilir. Topluluğu en iyi şekilde desteklemek için Tezos Vakfı 2017'de XTZ token lansmanının ardından oluşturuldu. Tezos Vakfı, platformun gelişimini denetlemekten ve uzun vadeli başarısını sağlamaktan sorumludur. Topluluk gelişimi ve Tezos Vakfı'nın desteği sayesinde Tezos, diğer PoS blok zincirlerinden benzer ancak farklı çalışan benzersiz bir blok zinciri haline geldi.
Piyasa verileri açısından, yazının yazıldığı tarihteki toplam 948.011.349 arzın 926.598.472'sinin dolaşımda bulunuyor. Temmuz 2017'de Tezos, ICO satışı yaptı ve bu ICO sırasında toplamda 65.681 Bitcoin (BTC) ve 361.122 Ethereum (ETH) toplandı. O zamanlar bu, 232 milyon dolar değerindeydi ve o zamana kadar yapılmış en büyük ICO tekliflerinden biri oldu. Piyasaya sürülen toplam arzın %80'i yatırımcılara giderken, %20'si Tezos Vakfı ve Dynamic Ledger Solutions arasında eşit olarak paylaştırıldı.
Ana ağın lansmanı, XTZ'nin kayıt dışı menkul kıymetler olduğunu iddia eden bazı hoşnutsuz yatırımcıların açtığı bir dizi dava nedeniyle ertelendi.
Tezos Coin (XTZ) Nedir? Nasıl Çalışır?
Tezos (XTZ) blok zinciri, kripto para birimlerinde ortak olan birçok özelliğe sahiptir. Geliştiriciler, özel programlama mantığını (akıllı sözleşmeler) çalıştırmak ve ürün ve hizmetleri çoğaltmak amacıyla yeni programlar (merkezi olmayan uygulamalar) tasarlamak için Tezos yazılımını kullanabilir. Ancak oylama özellikleri farklı bir tasarım ile yapılmıştır. Daha spesifik olarak, Tezos blok zinciri iki parçaya ayrılır:
- Kabuk: Kullanıcı oylamasına göre kendini değiştiren kod, aynı zamanda işlemlerin ve idari işlemlerin yorumlanmasından da sorumludur.
- Protokol: Teklifleri incelenmek üzere kabuğa teklif göndermekten sorumlu kod.
Tezos coin ağının bilinmesi gereken çalışma mekanizması aşağıdaki gibidir:
Tezos Coin LPoS Blok Zinciri
Tezos, ağını senkronize halde tutmak için, Likit Hisse Kanıtları (LPoS) adı verilen klasik Hisse Kanıtları (PoS) konsensüs mekanizmasının bir varyasyonunu kullanır. Geleneksel PoS mekanizmalarına benzer bir şekilde LPoS, XTZ coin yazılımını çalıştıran bilgisayarlar tarafından ağın güvenliğini sağlamak, işlemleri doğrulamak ve yeni basılan XTZ'yi dağıtmak için kullanılan bir algoritmadır. Katılımcılar yani düğümlerin yönetişime katılması için, XTZ'yi Tezos'un "baking ya da pişirme" olarak adlandırdığı bir süreçte stake etmeleri gerekir. Bunu yapanlara baker ya da pişirici denir. Bir baker olmak için bir düğümün 8.000 XTZ'ye (roll olarak bilinir) ihtiyacı vardır. Kullanıcılar ayrıca, yayında olan blok zincirinde XTZ coin ödülleri kazanabilmeleri için diğer kullanıcılara oy tahsis ederek kendi XTZ tokenlerini diğer baker’lara devredebilir. Kullanıcılar, oylama tercihlerine bağlı olarak XTZ'yi devrettikleri baker’lar arasında kolayca geçiş yapma esnekliğine sahip olduklarından, baker’lar dürüstçe performans göstermeye teşvik edilir.
Tezos Coin Yükseltmeleri
Baker’lar, önerilen kod değişikliklerine oy vererek blok zincirinin yönetiminde yer alırlar. Oylama süreci, her biri kabaca 23 günle ayrılmış dört farklı oylama döneminden oluşur. Bu süreç sırasıyla aşağıdaki gibidir:
- Teklif Dönemi: Herhangi bir baker, XTZ coin blok zincirini değiştirmek veya yükseltmek için bir teklifte bulunur. En çok oyu alan teklifler bir sonraki aşamaya geçer.
- Keşif Oylama Dönemi: Süper çoğunluğa ulaşan teklifler (teklif lehine oyların %80'ini almaları gerekir) bir sonraki adıma geçer.
- Test Dönemi: Teklif daha sonra, değişikliğin işe yarayıp yaramadığını ve ağın benimsemesi açısından güvenli olup olmadığını doğrulamak için seçilen geçici bir test zincirinde (48 saatlik çatal) test edilir.
- Promosyon Oylama Dönemi: Baker’lar, teklifin uygulanıp uygulanmayacağını belirlemek için oy kullanır. Oylama lehte bir süper çoğunluğa ulaşırsa teklifler kabul edilir.
Not: Baker’lar tekliflerine fatura da ekleyebilirler. Teklif dört oylama döneminin sonunda da onaylanırsa protokol, faturada belirtilen tutarı basar ve baker’a öder.
XTZ Nedir? Kim Tarafından Kuruldu?
XTZ coin blok zinciri, Arthur Breitman ve Kathleen Breitman çifti tarafından 2014 yılında Tezos'u geliştirmek kurdukları bir girişim olan Dynamic Ledger Solutions aracılığıyla kuruldu. Arthur Breitman daha önce Goldman Sachs ve Morgan Stanley'de kantitatif bir analist olarak çalıştı. Kathleen Breitman daha önce R3'ün kıdemli strateji ortaklığını yaptı.
Tezos (XTZ) ekibi, Temmuz 2017'de bir ilk coin arzı (ICO) düzenleyerek o zamanın en büyük ICO'su olan 232 milyon dolar topladı. Bu ilk arzın %80'i yatırım yapanlara giderken, %20'si Tezos Vakfı ve Dynamic Ledger Solutions arasında eşit olarak paylaştırıldı. ICO'nun ardından, protokolü başlatmak için İsviçre merkezli Tezos Vakfı kuruldu. Vakıf ayrıca, ICO anlaşması uyarınca Tezos blok zincirinin tüm fikri mülkiyet hakları da dahil olmak üzere Dynamic Ledger Solutions'ı satın almayı taahhüt etti.
XTZ Nedir? Avantajları Neler?
- Enerji verimliliği: Tezos'un yıllık karbon ayak izi yaklaşık olarak 17 insana eşittir.
- Baking ödülleri: Tezos ağı, katılımcıların ödüller için XTZ'lerini stake etmelerine değil, baking yapmalarına izin veren, likit staking adı verilen bir PoS varyasyonuna sahiptir. Baking, Tezos'un blok zincirine yeni işlem blokları eklemek için kullandığı süreçtir.
- Çatalsız yükseltmeler: Tezos, çatala ihtiyaç duymadan yükseltme yapabilir, böylece geliştiriciler ve kullanıcılar işlemlerine devam eder kalır. Çatal belirli bir blok zincirinin mevcut durumunda büyük bir değişiklik olduğunda oluşur.
- Staking: Tezos'u stake ederek pasif gelir elde edebilirsiniz. Bunu kendiniz yapabilir ya da XTZ tokenlerinizi bir baker’a verebilirsiniz. Baker olmak çok daha fazla teknik bilgi gerektirir ve en az 8.000 XTZ’nin bir düğümde olması zorunludur. Daha basit bir seçenek, Tezos'u bir kripto para birimi borsasında stake etmektir. XTZ coin staking'i destekleyen en iyi kripto para birimi borsalarından birkaçı: Binance ve Coinbase şeklindedir. Ledger ve Atomic Wallet da kullanarak XTZ stake edilebilir.
Tezos Coin Ortaklıkları
Tezos, dikkate değer ortaklık anlaşmaları bulma konusunda başarılı oldu. İşte platformun 2021 ve 2022'de kurduğu birkaç önemli ortakları:
- Üç İsviçreli finans firması (Crypto Finance, InCore Bank ve Inacta), yüksek oranda düzenlenmiş bir finansal ürün olan tokenize edilmiş varlıklar oluşturmak için Tezos ile birlikte çalışmaya başladı.
- Manchester United, Tezos ile 20 milyon poundun üzerinde çok yıllı bir sponsorluk anlaşması imzaladı. Anlaşma kapsamında Tezos, kulübün antrenman setlerinde yer alacak.
- Red Bull Racing Honda, ilk NFT hayran deneyimini oluşturmak için XTZ coin blockchain ağı ile çok yıllı bir ortaklık imzaladı.
- Ubisoft, oyunlarına NFT öğeleri eklemek için Tezos ile iş birliği yaptı.
- Misfits Gaming Group, şirketin resmi blok zinciri olması için Tezos ile bir ortaklık kurdu.
