Token Nedir? Coin ile Token Arasındaki Farklar Nelerdir?

Token Nedir?

Token, blockchain tabanlı kuruluşların ya da projelerin mevcut blockchain ağlarının üzerinde geliştirdiği değer birimlerine denir. Genel olarak söz konusu ağın kripto para birimiyle derin bir uyumluluğu paylaşsalar da tümüyle farklı bir dijital varlık sınıfı olarak karşımıza çıkıyorlar. Token nedir? sorusunun yanıtı kısaca bu şekildedir.

Kripto para birimleri, belirli bir blockchain protokolünün yerel varlığıdır. Tokenlar ise bu blockchainlerin üzerine inşa edilen platformlar tarafından oluşturuluyor. Mesela Ethereum blockchaininin yerel tokenı Ether (ETH) olarak biliniyor. 

Eter, Ethereum’a özgü bir kripto para birimi olsa da söz konusu blockchaini kullanan çok sayıda farklı token bulunuyor. Ethereum kullanılarak oluşturulanlar arasında COMP, LINK, DAI ve CryptoKitties yer alıyor. Bunlar, merkeziyetsiz finans (DeFi) mekanizmalarına dâhil olmak, platforma özel hizmetlere erişim sağlamak ve hatta oyun oynamak gibi birçok işleve hizmet edebiliyor.

Kripto tokenları oluşturmak için yaygın olarak kullanılan birkaç standart vardır. Bunların büyük bir bölümü Ethereum üzerine inşa edilmiştir. En yaygın olarak kullanılan standartlar, Ethereum’un merkeziyetsiz uygulamalar ekosisteminde birlikte çalışabilen tokenların oluşturulmasına imkân tanıyan “ERC-20” ve dijital mülkler olarak nitelendirilen NFT’leri etkinleştirmek üzere tasarlanmış “ERC-721”dir.

Şu anda dolaşımda birçok farklı ERC-20 ve ERC-721 tokenları bulunuyor. Blockchain teknolojisinin genişleyen kullanım alanlarından dolayı sayılarının kayda değer bir hızla artmaya devam etmesi bekleniyor.

Token Ne İşe Yarar?

Kripto tokenları, kripto para birimi gibi değer tutabilir ve takas edilebilir. Öte yandan, fiziksel veya daha geleneksel dijital varlıkları ya da belirli bir hizmeti temsil etmek üzere tasarlanabilir. Mesela gayrimenkul ve sanat gibi maddi varlıkların yanı sıra işlem gücü ya da veri depolama alanı gibi maddi olmayanları temsil edenler vardır.

Tokenlar, protokol yükseltmeleri ve çeşitli blockchain projelerinin gelecekteki yönünü belirleyen diğer kararlar gibi belirli parametrelere oy vermek için genel olarak bir yönetişim mekanizması olarak kullanılıyor. 

Blockchain endüstrisi gelişmeye devam ederken kurumsal ortaklardan bireysel kullanıcılara kadar bütün ekosistem katılımcılarının ihtiyaçlarına göre eşsiz dijital varlıkların sayısı da artıyor. Dijital ortamda yeni varlıklar oluşturmanın fiziksel ortama göre daha az kısıtlayıcı olduğu biliniyor. Bu nedenle söz konusu varlıkların birçok endüstrinin çalışma, etkileşim kurma ve değer üretme şeklini iyileştirmesi ve birbirinden farklı sosyal ve ekonomik olasılıkları etkinleştirmesi bekleniyor. 

Token Nasıl Alınır?

Token almak oldukça basit bir süreçtir. Bunun için ilk olarak kripto para borsalarından dilediğiniz birine kayıt olmanız ve ardından sanal cüzdan oluşturmanız gerekiyor. Sanal cüzdan oluşturacağınız borsada KYC (Müşterinizi Tanıyın) doğrulamasını başarılı bir şekilde tamamlamanız önem arz ediyor. Borsadaki hesabınıza para yatırdıktan sonra rahat bir şekilde alım yapabilirsiniz.  

ERC-20 Tokenleri Nedir?

Rehber 1 yıl önce Banu Fırıncılar

Ethereum (ETH), Bitcoin (BTC) gibi yalnızca bir blockchain değil aynı zamanda bir platform olarak ön plana çıkıyor. Bu da diğer varlıkların Ethereum üzerinde çalışabileceği ve akıllı sözleşmeler kullanılarak...

ERC 20

Token Çeşitleri Nelerdir?

Utility (Hizmet): Çoğu ICO (İlk Dijital Para Arzı) bir emtia mülkiyeti için coin satmıyor. Bunun yerine parasal mülkiyet sunmadan insanların şirkete ilgi göstermelerini istiyorlar. Bunu yapmak için de yatırımcılara hizmet tokenlarını sağlayabiliyorlar. Bunlar, bir şirketin sağlayabileceği bir hizmete ya da fırsata erişimi temsil ederken genel olarak TGE (Üretim Etkinliği) ve TDE (Dağıtım Etkinliği) gibi etkinliklerde veriliyor. 

Söz konusu dağıtıma örnek olarak Golem verilebilir. Bu, kullanıcıların bilgisayarlarını belirli bir ağa bağlamalarına imkân tanırken onların birleşik makinelerinden gelen enerjinin süper bilgisayara güç sağlamasına izin veriyor. İnsanlar, bilgisayar gücü sağlama karşılığında bir para birimi değil, bir hizmet olan Golem Ağı’na (GNT) erişim kazanıyorlar. 

Bir diğer örnek ise token satarak 257 milyon dolar toplayan ve kullanıcıların bulut depolama platformuna erişmelerine imkân tanıyan Filecoin’dir. Bunların spekülasyon dışında belirli bir parasal değeri bulunmadığından ve belirli bir parasal yatırımı temsil etmediğinden özellikle ABD’de düzenlenmiyorlar. Böylece kripto para biriminin ayırt edici özelliği olarak da bilinen merkeziyetsiz piyasa modelini devam ettiriyorlar.

Security (Menkul kıymet): Menkul kıymet tokenları, halihazırda değere sahip olan varlığın bir kısmı olan dijital ya da likit sözleşmenin sahipliğini temsil ediyor. Bu bir gayrimenkul, bir ev, bir şirket ya da başka bir şey olabilir.  Ne olursa olsun menkul kıymet tokenları, herhangi bir varlığın gerçek sahipliğini temsil ediyor. 

Yeni bir kripto para birimi satan birçok şirket, coinleri dağıtmak ve değerini artırmak için ICO gerçekleştirecektir. Fakat ICO’lar kripto para birimleri ile sınırlı değildir. Aslında çok sayıda menkul kıymet tokenı, kripto dışı varlıkların mülkiyeti için satılıyor.

Bir ICO, herhangi bir emtianın kapsamlı mülkiyetine izin veriyor ve coinlerin çok küçük bir parasal değeri temsil etmesinden dolayı yatırım giriş noktasını düşük hale getirirken coin sahipliğini geniş bir nüfus için erişilebilir kılıyor. 

Menkul kıymet tokenları, aynı zamanda kripto para piyasasının daha geleneksel finans endüstrisi ile yakınsamasını temsil ediyor. Kripto olmayan emtia sahiplerinin, söz konusu varlıkların bir bölümünü kripto para portföylerini çeşitlendirmek isteyen kişilere satmaları için bir köprü sağlıyor. Bunlar belirli bir yatırımı temsil ettikleri için ABD’de SEC tarafından düzenleniyorlar.

Equity (Hisse senedi): Hisse senedi tokenları, startup’ların şirketlerinde token şeklinde hisse senedi sunmalarına imkân tanıyan Ethereum tabanlı akıllı sözleşmelerin bir uygulamasıdır. Bir varlığı küçük parçalara bölen tokenlar, belirli bir şirkete bireysel hisse senedinden çok daha az yatırım yapmaya izin verdiği için yatırımcılara faydalı olabilir. 

Bu tokenların sahipleri blockchain vasıtasıyla şeffaf oylama yapabiliyor. Bu nedenle bunlar, startup üzerinde topluluk gözetimi oluşturma avantajına sahip oluyor. Genellikle bu konuda bir düzenleme yetersizliğinin var olduğu söylenebilir. Bu da çok sayıda startup’ın bu tarz bir hisse senedi oluşturmada isteksiz olmasına yol açıyor.  

Coin ile Token Arasındaki Fark Nedir?

Coin ve token arasında temel bir ayrım vardır. Coinler, Bitcoin ya da Ethereum gibi bir blockchainin yerel varlığıdır. Tokenlar ise mevcut bir blockchain üzerine inşa edilmiş platformlar ve uygulamalar tarafından yaratılmaktadır. Yani coin ile token farkı bu şekildedir.

Bir blockchain sadece bir yerel varlığa yani coine sahip olabilirken üzerine inşa edilmiş yüzlerce tokena sahip olabilir. Giottus platformunun CEO’su Vikram Subburaj, “ETH, Ethereum blok zincirine özgü bir kripto para birimi olsa da söz konusu blok zincirini kullanan çok sayıda farklı token bulunuyor. Ethereum üzerine inşa edilmiş olanlar arasında MATIC, LINK ve USDT vardır.” ifadelerini kullanıyor.

Tipik olarak coinler; yönetişim, işlem ücretleri ve diğer ilgili kullanım alanlarında ön plana çıkıyor. Uzmanlar, bunları “blockchainin altyapısı ve omurgası” olarak nitelendiriyor. Tokenlar ise oyun oynama, stablecoinler, dijital mülkler olarak nitelendirilen NFT’ler ve diğer ücretler dâhil olmak üzere birçok gerçek dünya kullanım alanını temsil edebilir. 

Coinler, blok zincirinin temelini oluşturdukları için daha yüksek bir içsel değere sahip oluyor. Subburaj, “Sadece 5-10 blok zincirinin bağıntılı olduğunu ve bütün tokenların bunların arasında dağıtıldığını düşünün. Bu tür blok zincirleriyle ilişkili coinlerin, diğer tokenlara kıyasla daha fazla başarı ihtimali vardır.” açıklamasında bulunuyor. 

Bir coin, kendi blok zincirine özgüdür. Yani kendi blok zincirini kullanır ve verileri takip eder, değer depolar, işlemleri doğrular ve blok zinciri güvende tutar. 

Bir token oluşturduğunuz zaman bir blockchain oluşturmanız, bütün kodu yazmanız ve işlemlerin nasıl doğrulanacağı hususunda endişelenmeniz gerekmez. Bunun yerine yalnızca bir token yaratırsınız ve o başka birinin blockchaininde çalışır. Bu da bütün sistemi iyileştirmeye, çalışma şeklini güncellemeye ve güvenlik açıklarını düzeltmeye devam etmek zorunda olmadığınız anlamına gelir. Sonuç olarak ekip, sadece muhteşem bir proje sunmaya odaklanabilir. Söz konusu ekip, aynı zamanda ağ için güvenlik ve istikrar sağlamak üzere coin’in ağına güvenebilir.