TVL Nedir?
RehberTVL metriğinin tanımı, önemi ve nasıl hesaplandığı ile ilgili tüm bilgiler burada!
Bitcoin (BTC) ve Ethereum (ETH), artık kripto veya token dünyası ile ilgilenmeyenlerin bile mutlaka duyduğu varlıklardır. Bitcoin ve Ethereum ile birlikte çok sayıda varlığın yer aldığı kripto para endüstrisindeki aralıksız iyileştirmeler, eşsiz fayda ve zorlukları da beraberinde getiriyor. Bitcoin ve Ethereum gibi kripto para birimleri; geleneksel finansal altyapıları, sistemleri ve süreçleri dönüştürmek amacıyla sağlam bir iddia ile gelmiştir.
Merkeziyetsizlik, kriptografi ve şeffaflık faydaları ile Bitcoin ve Ethereum gibi kripto para birimleri, modern finansal piyasalarda en yüksek değere dayalı grafiklere tırmanabilmiştir. Bu noktada kilitlenen toplam değer ile ilgili tartışmalar; NFT'ler, merkeziyetsiz finans (DeFi) ve diğer merkeziyetsiz çözümlerin yükselişine atıfta bulunacaktır.
Gelişmekte olan DeFi dünyasında kilitlenen toplam değerin önemi nedir? Bu rehberde metriğin ne olduğuna, önemine ve nasıl hesaplanması gerektiğine yer vereceğiz.
TVL Nedir?
Açılımı total value locked yani kilitli toplam değer olan TVL, temel olarak bir merkeziyetsiz finans (DeFi) platformunun akıllı sözleşmelerinde stake edilen varlıkların toplam değeri olarak karşımıza çıkıyor. Bu; işlem, borç alma ve borç verme kapasiteleri için farklı DeFi platformlarında yer alan fonların bir göstergesi olarak çalışıyor.
Bir DeFi uygulaması ile ilişkisi olan total value locked yani TVL, söz konusu uygulamanın farklı işlemler için aylık aktif kullanıcıların dikkatini çekme konusundaki etkililiğinin umut verici bir göstergesini ortaya koyuyor.
Kilitli toplam değer ve piyasa kapitalizasyonu kavramları ile ilgili olarak kafa karışıklığı yaşıyor olabilirsiniz. TVL, sadece merkeziyetsiz finans projeleri için özel bir gösterge iken piyasa kapitalizasyonu ise token kullanıma sunan herhangi bir blockchain tabanlı platform için piyasa değerinin bir göstergesidir. DeFi'deki kilitlenen toplam değerin bir platformdan diğerine farklılık gösterdiğini belirtmek de faydalı olacaktır.
TVL, ayrıca takas ve borç verme ile ilişkili olan DeFi platformları için önemli metriklerden biri olarak ön plana çıkıyor. Peki, bunun sebebi ne? Metriğin endüstrideki önemi, son kullanıcılar için uygulamaların kullanılabilirliğini ve getirilerini direkt olarak etkileme kabiliyeti ile oldukça açık bir şekilde ortaya çıkıyor.
Söz konusu uygulamalar, genel olarak daha fazla kullanıcı çekmek amacıyla daha yüksek bir TVL değeri arıyorlar. Daha yüksek TVL, borç verme piyasalarında arzu edilen likidite arzının yanı sıra etkili takaslar için platformun kabiliyetlerini gösteriyor.
TVL ve DeFi İlişkisi Nedir?
DeFi platformları, alım satım havuzlarında teminat şeklinde sermayeye yönelik bir ihtiyaç duyuyor. Belirli bir platformda kilitli toplam değer, sadece protokoldeki varlıkların değerinin bir göstergesi değil aynı zamanda kullanıcılar için çekiciliğinin de bir göstergesidir. Daha iyi bir kilitlenen toplam değer, yatırım yapan kişiler ve traderlar için etkili kullanılabilirliğe apaçık bir şekilde işaret ediyor.
Belirli bir DeFi protokolü için metrikteki büyüme; platform için kullanılabilirlik, likidite ve popülarite ile ilgili kabul edilebilir iyileştirmeler getiriyor. Söz konusu faktörler, projenin başarısı için güvenilir fırsatlar ile sonuçlanabiliyor.
Daha yüksek TVL, bir DeFi protokolünün platformda daha fazla kilitli sermayeye sahip olduğunu gösteriyor. Kullanıcılar, sonuç olarak çok sayıda avantajdan faydalanıp daha iyi bir getiri elde edebiliyorlar. Daha düşük TVL ise açık bir şekilde sermaye eksikliği manasına geliyor. Bu da sonuç olarak kullanıcılar için daha düşük bir getiri demek oluyor.
Bir DeFi platformu için kilitli toplam değerin, bu platformun performansının güvenilir bir göstergesi olarak nasıl hizmet ettiğini anlamış olmalısınız. Kilitlenen toplam değer, aylık aktif kullanıcı sayısını öngörerek bir projenin popülaritesini değerlendirmek üzere etkili ve basit bir metrik işlevini görüyor. Bir projenin sağlamlığını keşfetmek için kilitli toplam değerin sahip olduğu önem hiçbir şekilde inkâr edilemez.
TVL Nasıl Hesaplanır?
Yeni DeFi protokolleri aralıksız bir şekilde ortaya çıkarken bu durum, protokollerde kilitlenen toplam değeri değerlendirmenin zorluklarından biri haline gelmiştir. Genel piyasa için kilitlenen toplam değerin kesin tahminini bulmak zor olabiliyor. Günümüzde hangi DeFi protokolünün güvenli bir seçim olacağını tespit etmede de zorluklarla karşı karşıya kalınabiliyor.
Kullanıcılar, metriğin neredeyse 1 milyar dolar tutarında olduğu popüler protokolleri arayabiliyorlar. Daha yüksek TVL, protokole yönelik yüksek talebin yanı sıra bu protokolün değerli kullanım alanları sunduğunun ve güçlü bir geliştirici ekibin desteğine sahip olduğunun da açık bir göstergesidir.
Düşük TVL'ye sahip olan projelerin daha yüksek getiri sağladığının tespit edilmesi halinde bu projelerin inceleme altına alınması gerekiyor. Söz konusu örnekler, yeni DeFi platformlarının hem güven hem de piyasa payları kazanmayı hedeflediği reklam dolandırıcılıkları olabiliyor.
DeFi projeleri için hızlı bir şekilde kilitli toplam değer tahmini yapılması gerekliliği ile ilgili net bir izlenime sahip olduğunuzu düşünüyoruz. Bir proje için kilitli toplam değerin nasıl hesaplanacağını bilmek de önem arz ediyor.
Merkezi olmayan bir protokol için kilitli toplam değeri hesaplamanıza katkıda bulunan kritik faktörler nelerdir? Bir protokol için kilitli toplam değeri tespit etmede üç önemli husus aşağıdaki gibidir:
- Protokolün mevcut arzı
- Protokolün maksimum dolaşımdaki arzı
- Protokolün mevcut fiyatı
Protokollerde metriği belirlemek için takip etmeniz gereken karmaşık adımlar bulunmuyor. İlk olarak protokolün mevcut arzını mevcut fiyatı ile çarpmanız gerekiyor. Böylece protokolün piyasa değerini belirlemiş olacaksınız. Daha sonra ise TVL'yi bulmak için piyasa değerini protokolün maksimum dolaşımdaki arzına bölmelisiniz.
Kilitli bir varlığın toplam piyasa değerinin TVL tahmini ile bölünmesi ise TVL oranı ile ilgili net bir izlenim sunabiliyor. TVL oranı, belirli bir DeFi varlığının aşırı değer biçilmiş mi yoksa az değer biçilmiş mi olduğunun önemli bir göstergesidir. Oranın 1'in altına düşmesi halinde varlık az değer biçilmiş oluyor ve yatırım yapan kişiler için daha uygun hale geliyor. Diğer yandan, piyasa değerinin TVL tahmininin ötesine geçmesi durumunda bir varlık aşırı değer biçilmiş olabiliyor.
TVL Nasıl Kullanılır?
- Merkeziyetsiz kripto para borsaları
Kullanıcılar, bir otomatik piyasa yapıcı vasıtasıyla kripto çiftlerini takas edebiliyor ya da alıp satabiliyorlar. Likidite havuzu, token şeklinde gerekli kripto çifti dengesini tutmasından dolayı işlemin gerçekleşmesine imkân tanıyor. Burada TVL hesaplamak oldukça kolaydır çünkü bu, platform içerisindeki coin çifti havuzlarında tutulan toplam değerdir.
Uniswap ve Curve Finance, merkeziyetsiz kripto para borsalarının muhteşem örnekleridir. Merkeziyetsiz borsalar, genel olarak blockchain ağı ile ilgili önemli seviyede bilgiye sahip kişiler tarafından kullanılıyor. Kişilerin kripto varlıklarını bu tarz borsalarda saklamalarına gerek olmuyor. Merkeziyetsiz borsalar, kripto para işlemlerinin amacına katkıda bulunmak için yaratılan akıllı sözleşmeler yardımıyla çalışıyor.
En yüksek kilitlenen toplam değere sahip merkeziyetsiz borsalardan bazıları Uniswap, PancakeSwap, CurveDAO ve SushiSwap olarak ön olana çıkıyor. Merkeziyetsiz borsalar, genellikle DeFi endüstrisinin büyümesine kayda değer bir şekilde katkı sağlarken Web3'ün ortaya çıkışında da çok önemli olmuştur.
- Borç verme ve borç alma
Bu protokoller, havuzlardan borç alma ve havuzlara borç verme konusunda fayda sağlıyor. Kripto para alanında borç vermeye ve borç almaya dayalı olan çok sayıda DeFi projesi yer alıyor. Söz konusu projeler, uyguladıkları faiz oranlarına ve havuzlarda bulunan varlıklara göre değişiklik gösteriyor.
İnsanlar, birçok sebepten dolayı geleneksel hizmetler yerine kripto borç vermeyi ve borç almayı tercih ediyorlar. Daha yüksek fiyatlı kripto varlıkları teminat olarak kullanarak oldukça büyük krediler alabilirsiniz. Bir kripto borç verme platformunda likidite sağlayıcısı olmanız halinde kazandığınız faiz, iyi bir pasif kazanç olabiliyor.
Geleneksel borç verme süreci zaman alıcı olmakla birlikte ücret katmanları gerektiriyor. Kripto borç verme ve borç alma protokollerinde ise durum böyle değildir. Bu yüzden bu platformlar, DeFi tarafından tutulan kilitli toplam değerin büyük bir bölümünü kendine çekiyor. Kilitlenen toplam değer, borç verme ve borç alma havuzlarında tutulan toplam değerin hesaplanmasıyla ortaya konuyor.
- Getiri optimizasyonu protokolleri
Bu platformlar, kullanıcı fonlarını daha yüksek getiri beklentisine sahip olan havuzlara tahsis ediyor. Bu tarz platformların otomatik algoritması, yatırımlardan iyi bir getiri elde etmeye yardımcı oluyor.
Getiri optimizasyonu protokollerini otomatik portföy yöneticileri olarak düşünebilirsiniz. Bunlar, çeşitli borç verme ve borç alma projelerine yönelik yatırımları uygun şekilde tahsis etmek amacıyla oldukça gelişmiş algoritmalardan faydalanıyorlar.
Paranızı bu platformlara yatırmanız yeterli oluyor. Platformlar, söz konusu fonları en iyi getiri sağlayan diğer kripto para protokollerine otomatik bir şekilde tahsis ediyor. Böyle projeler, kripto alanında pasif kazanç için oldukça popüler oluyor. Yearn.Finance, bu alandaki popüler örneklerden biridir. Kilitlenen toplam değer, burada kullanıcılar tarafından platforma borç verilen değerdir.
Kripto veya token denilince artık aklımıza sadece Bitcoin veya Ethereum değil farklı kavramlar da geliyor. TVL nedir? sorusuna yanıt aradığımız bu rehberde metriğin ne olduğunu, önemini ve nasıl hesaplanması gerektiğine ayrıntılı bir şekilde yer vermiş olduk.
